MECMÛ'A-İ EŞ'ÂR (İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi, Şevket Rado Koleksiyonu, ŞR 89)
şiir mecmuası
?

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıla ait, mürettibi bilinmeyen şiir mecmuası. Kütüphane kataloğunda “Mecmû’a-i Eş’âr” adıyla kayıtlıdır. Eserde çoğunluğu 16. yüzyıl şairlerinden seçilmiş şiirlerin yanı sıra 17. yüzyıl şairlerinin şiirlerinden de örnekler yer almaktadır. Buradan hareketle, derlenme tarihi kesin olarak bilinmeyen mecmuanın 17. yüzyılda tertip edildiği tahmin edilmektedir. 89 yapraktan oluşan mecmuanın metni talik hatla yazılmıştır. . Mecmuada yer alan şiirlerin tamamına, kırmızı mürekkeple yazılmış ve çoğunluğu mahlaslardan oluşan başlıklar eklenmiştir. Muhtelif nazım şekillerinde manzumelerin yer aldığı eserde şiirlerin belli bir tertip gözetilmeksizin kaydedilmiş olduğu dikkati çekmektedir.

Mecmuada 280 gazel, 69 müfred, 31 kıt’a, 12 rubai, 5 kaside, 4 müseddes, 1 mesnevi ve 1 terkib-bend olmak üzere toplam 403 şiir yer almaktadır. Bunlardan mahlası bulunmayan 63’ü müfred, 22’si kıt’a, 9’u rubai, 1’i kaside, 1’i gazel, 1’i mesnevi ve 1’i müseddes toplam 98 tanesinin kime ait olduğu bilinmemektedir. Geriye kalan şiirlerse farklı yüzyıllarda yaşamış 120 şair tarafından kaleme alınmıştır. Mecmuada 1 kaside ve 19 gazel ile en fazla şiir Gelibolulu Âlî’ye aittir. İkinci sırada 19 gazel ile Necâtî; üçüncü sırada 11 gazel, 5 kıt'a ile Nev’î yer almaktadır. Mecmuada yer alan şairlerle şiir sayıları şu şekildedir: Abdülkerîm Efendi, Âdemî, Âhî, Ahmed Paşa (4), Aklî, Âlî (Gelibolulu) (20), Allâme, Aşkî Beg, Âzerî (2), Azmî Efendi, Azmîzâde, Bahâyî Çelebi, Bâkî (15), Baldırzâde Selîsî (3), Bedî’î, Behiştî (2), Cebrî, Celâl Beg, Celâlî (2), Celîlî, Cemâlî (3), Cevrî (2), Cinânî (3), Civânî, Cünûnî (2), Dâ’î (2), Dervîş Ankâ, Dervîş Edâyî, Dervîş Sadık, Edîbî (2), Emrî (7), Fehmî, Feyzî Efendi (2), Fuzûlî (5), Garîbî, Gınâyî Efendi, Gubârî, Habîbî, Hadengî (2), Hâfız Paşa, Hâkânî, Hâletî (12), Hâlîsî, Hâşimî (3), Hayâlî (3), Hayâtî Efendi, Haylî Beg, Hayretî (7), Hınnâlızâde, Hilâlî, Hilmî (2), Himmetî, Hizânî, Hüdâyî, Hüsrev (2), Iydî (2), İlmî Efendi, İshak Çelebi (Üsküplü) (3), Kabûlî (2), Kafzâde Fâ’îzî (2), Kalender (3), Kâtibî, Kesbî, Lâedrî (3), Lâmi’î (2), Lâmi’î (Bursalı) (2), Makâlî, Medhî, Mesîhî, Meşâmî Beg, Meşrebî, Meylî (3), Mu’îdî, Muhibbî (2), Nâmî, Nâzî (2), Nazmî, Necâtî (19), Nef’î (7), Nev’î (16), Nihâyî, Nutkî, Râ’î (2), Rahmî (Bursalı) (3), Râzî, Remzî, Revânî, Rızâyî (4), Riyâzî (9), Rûhî (Bağdatlı) (7), Sâ’î, Sa’îdî (3), Sâfî, Sânî (2), Sennî, Sırrî, Su’ûdî, Şem’î, Şerîf Sabrî (2), Şerîf, Şevkî, Şeyhî (4), Tab’î (3), Tıflî, Ubeydî (3), Ulvî (6), Ümîdî (4), Vahdetî (2), Vâlî, Vâlihî, Vallâhî, Visâlî, Yahyâ (Şeyhülislam) (10), Yahyâ (Taşlıcalı), Yümnî (2), Za’ifî, Zâtî, Zekâyî, Zekî, Zihnî.

Eserde şiirleri bulunan Âdemî, Hazânî, Hınnâlızâde ve Vallâhî mahlaslı şairler hakkında herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır. Kaynaklara girmemiş bu şairlere ait şiirlerin yer alması mecmuayı değerli kılmaktadır.

Mecmua, MESTAP Projesi çerçevesinde yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır. (Arslan 2018).

Kaynakça


Arslan, Tülin (2018). İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesindeki ŞR 60 ve 89 Numaralı Şiir Mecmuaları (İnceleme, Metin ve MESTAP’a Göre Tasnifi). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Arslan, Tülin. "MECMÛ'A-İ EŞ'ÂR (İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi, Şevket Rado Koleksiyonu, ŞR 89)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mecmu-a-i-es-ar-istanbul-arastirmalari-enstitusu-kutuphanesi-sevket-rado-koleksiyonu-sr-89. [Erişim Tarihi: 01 Eylül 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
2 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
3 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
4 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
5 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
6 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
7 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
8 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
9 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
10 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle