- Yazar Biyografisi (TEİS)
Sâmî, Abdurrahman Paşa - Madde Yazarı: Prof. Dr. Beyhan KESİK
- Eser Yazılış Tarihi:1287/1870-71
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:27/01/2022
KİŞVER-İ DERÛN (SÂMÎ)
dinî-ahlaki eserSâmî, Abdurrahman Paşa (d. 1206/1792 - ö. 1296/1881)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Sâmî mahlasını kullanan Abdurrahman Sâmî Paşa’nın ahlaki konularla ilgili risalesi. Kişver-i Derûn, Sâmî Paşa’nın en önemli eserlerinden birisi olup İslam ahlâkını anlatmaktadır. Eserde akıl, hükümdara benzetilir. Basiret ve itidal, ülkeyi adaletle yönetebilmesi için hükümdara yol gösteren yardımcılar olarak tasvir edilir. Nefsin kötülükleri, cahillik ve kötü duygular, hükümdarı tahtından indirip ülke içinde bir ihtilâl ortamı oluşturmaya çalışan unsurlar olarak düşünülür. Abdurrahman Sâmî Paşa, aklı ve basireti öne çıkarıp insanın huzur içinde yaşamasını bu hasletlere bağlar. Ona göre nefsin esiri olmak ve cahillik insanları ve devleti felakete sürükler.
Kişver-i Derûn, 1287/1870-71 yılında İstanbul’da Matbaa-i Âmire’de basılmıştır. Abdurrahman Sâmî Paşa’nın bu eseri, Trablusşamlı Abdüllatif Efendi tarafından tercüme edilip Arapça olarak yayımlanmıştır.
Yazarın biyografisi için bk. “Sâmî, Abdurrahman Paşa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sami-abdurrahman-pasa
Eserden Örnekler
[…] Gel şimdi daha yakın varalım ve meclis-i âlîde cereyân eden müzâkere vü mübâhaseyi dinleyelim. Meclisde bugün fevka’l-âde bir hareket görüyorum. Zannım bir pek mühim mâdde üzerine müzâkere olunacak ve karâr verilecekdir diyerek beni aklın oturduğu tahta doğru sevk eyledi. Acebâ daha neler göreceğim ve neler işideceğim hulyâsıyla taht-ı hükümdârînin bulunduğu mahallin semti yanında bir münâsibce mevki’de karâr etdim ve bir de gördüm ki bâb-ı mükâleme ve meclis-i müzâkere güşâd olundu. İbtidâ-yı emrde hubb-ı câh yerinden kıyâm ve minber-i kelâma çıkıp bir makâle-i mertebenin irâdıyla re’y ü tedbîrini hükümdâra arz eyledi ve bu re’y-i devletin i’tilâ-yı kadr ü şânını ve teba’anın bekâ-yı hâl-i rehâsını müstelzim olacakdır diyerek kemâl-i kibr ü gurûr ile hükümdârın muvâffakatını taleb eyledikde beriden aceb nefs-i hubb-ı câhın re’y ü tedbîrini tasdîk etmek üzere […] (Abdurrahman Sami Paşa 1287: 31-32).
Kaynakça
Abdurrahman Sami Paşa (1287). Kişver-i Derûn. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
Erdem, Erdal (1998). Abdurrahman Sami Paşa ve Maârif-i Umumiye. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
Subaşı, Turgut (2019). “Osmanlı Devleti’nin İlk Maârif-i Umûmiye Nazırı Abdurrahman Sami Paşa”. Prof. Dr. Mevlüt Koyuncu’ya Armağan (hzl. Recep Yaşa, Haşim Şahin). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yay. 269-287.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | [DÎVÂNÇE] (SÂMÎ) | Sâmî, Abdurrahman Paşa | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 2 | İNŞÂ-YI SÂMÎ (SÂMÎ) | Sâmî, Abdurrahmân Paşa | Prof. Dr. Abdullah Eren |
Görüntüle | ||
| 3 | RUMÛZÜ’L-HİKEM (SÂMÎ) | Sâmî, Abdurrahmân Paşa | Prof. Dr. Abdullah Eren |
Görüntüle | ||
| 4 | SERGÜZEŞT-İ SÂMÎ (SÂMÎ) | Sâmî, Abdurrahman Paşa | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 5 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
| 6 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
| 7 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
| 8 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
| 9 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
| 10 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
| 11 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
| 12 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 13 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
| 14 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |