KENZÜ’L-ESRÂR
dinî-tasavvufî-ahlaki eser
Kabûlî, Mustafa (d. ?/? - ö. 1144/1829)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kabûlî’nin tasavvufa dair Türkçe, mensur bir eseridir. Kenzü’l-Esrâr, “Sırlar hazinesi” anlamına gelmektedir. O, bu eserini, ihlaslı sâliklerin, bazı dost ve arkadaşlarının hâl sülûkunu, tarîkat-ı Muhammediyeyi ve mürşid-i kâmillerin sırlarını sormaları üzerine kaleme almıştır. Eserde insanın hakikati, mürşid-i kâmilin vasıfları, sülûk hâlleri ve nefs mertebeleri, râbıta, bîat, âdâb-ı tarîkat, dört kapı-kırk makâm, Ehl-i Beyt sevgisi, tarîkat-ı Muhammediye, tâc, hırka, Rûh-ı Muhammedî, ilm-i ledün, zikir, vuslat, tecellî, mürid-mürşid münasebetleri, postnişînlik ve şartları, ahkâmı, erkânı, manası gibi tasavvuf ve tarîkatlarla konulara; Hallâc-ı Mansûr, Cüneyd-i Bağdâdî, Ebû Tâlib Mekkî, Bâyezîd-i Bistâmî, Muhyiddin İbnü’l-Arabî, Ebû'l-Hasan Harakanî gibi meşhur sûfîlerin sözlerine yer verilmiştir. Kabûlî, eserinde konuları anlatırken yer yer “ey sâlik" şeklinde hitap etmiştir. Böylelikle konuları nasihat tarzında, fazla detaylara inmeden özlü bir şekilde anlatmaya çalışmıştır. Bu anlatımlarına ayet ve hadislerden, evliyanın gönül pınarından süzülen hikmet damlalarından da deliller getirmeyi ihmâl etmemiştir. Tespit edilebildiği kadarıyla eserin Türkiye kütüphanelerinde biri matbu, dokuzu yazma olmak üzere on nüshası vardır (Şimşek 2013: 63). Eser, bir yüksek lisans tezine konu olduğu gibi (Aydeniz 2001) Şimşek tarafından da matbu nüshası esas olarak Latin harflerle yayımlanmıştır (2013: 10-46).

Şairin biyografisi için bk. “Kabûlî, Mustafa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kabuli-mustafa

Eserden Örnekler


Ey sâlik, teemmül ve tefekkür eyle ki âlem-i lâhûttan, âlem-i zât-ı tecelliyâttan âlem-i melekûta ve âlem-i melekûttan bu âlem-i nâsûta gelip, kâlıb merkebine sivâr ve âlem-i bâtında isti’dâd, ilm-i esrârullâh kesbiyle terakkî menzili için olduğunu fehm eyledikte bunu dahi fehm eyle ki âlem-i melekûtta yani âlem-i nâsûtta yani bu dünyâ âleminde elbette birbirini bulup ol rûh sâhibi sana mürşid olup, isti‘dâdın miktarı ondan feyz-yâb olursun. Ondan gayri kimse seni irşâda kâdir olamaz. Onun için tarîkat-ı aliyyede sâlik mürşidinden gayriden istimdâdı câiz değildir (Şimşek 2013: 19).

Kaynakça


Aydeniz, M. Fazıl (2001). Kabûlî ve Kenzü’l-Esrâr Adlı Eseri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Şimşek, Selami (2013). Edirneli Şeyh Kabûlî Mustafa er-Rifâî Hayatı, Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri (İnceleme-Metinler), İstanbul: Edirne Valiliği Yay.

Atıf Bilgileri


Şimşek, Selami. "KENZÜ’L-ESRÂR". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/kenzu-l-esrar. [Erişim Tarihi: 02 Ağustos 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (KABÛLÎ) Kabûlî, Mustafa Prof. Dr. Selami Şimşek
Görüntüle
2 MÜŞKİ’L-KÜŞÂ Kabûlî, Mustafa Prof. Dr. Selami Şimşek
Görüntüle
3 MÛSILETÜ’L-HİDÂYE Kabûlî, Mustafa Prof. Dr. Selami Şimşek
Görüntüle
4 RİSÂLE-İ TASAVVUF Kabûlî, Mustafa Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
5 MİFTÂHÜ'L-KULÛB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
6 NUHBETÜ'L-ÂDÂB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
7 KENZÜ'L-FEYZ Fİ'S-SÜLÛK VE ÂDÂBİ'T-TARÎKİ'L-HALVETİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrî-zâde Araş. Gör. Ayşenur Aydınlı
Görüntüle
8 MEDÂR-I VÂHİDİYYET VE MERKEZ-İ AHADİYYET (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
9 RAVZATÜ'L-ALİYYE FÎ TARÎKATİ'Ş-ŞÂZELİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
10 SEYRÜ'L-ESMÂ VE SIRRU'L-MÜSEMMÂ FÎ ŞERHİ'L-ESMÂ'İ'L-İSNÂ AŞERE ER-RUFÂ'İYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
11 ŞERH-İ TUHFETÜ'L-MÜRSELE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
12 TİBYÂNU VESÂ'İLÜ'L-HAKÂYIK FÎ BEYÂNİ SELÂSİLİ'T-TARÂ'İK (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
13 DÎVÂN (SERMEST) Abdullah Sermest, Kilisli Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
14 ÂDÂBÜ’Z-ZÂKİRÎN VE NECÂTÜ’S SÂLİKÎN Fuhûlî, Karamollazâde Şeyh Abdülhamîd Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle