KASÎDE-İ MADRİYYE'NİN ŞERH VE TAHMÎSİ (MUSTAFÂ)
şerh
Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi (d. ?/? - ö. 1294/1877)

ISBN: 978-9944-237-87-1


İmam Bûsîrî’in tanınmış eseri Mudariyye Kasidesi’ne yazılan şerh. Mısırlı şair Muhammed b. Said el-Bûsîrî’nin (ö. 695/1296?) 39 beyitlik Kaside-i Mudariyye’si (el-Kasîdetü’l-Mudâriyye fi’s-salâti alâ Hayri’l-Beriyye) pek çok defa şerh ve tahmis edilmiş, farklı dillere çevrilmiştir (Akgül 2021:24). Hz. Muhammed’e salâtların yer aldığı naʿt türündeki kasideyi Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi de geleneğe uyarak şerh etmiştir.

Eser; besmele, mukaddime bölümlerinden sonra Mudariye kasidesinin her beytinin şerhiyle devam eder. Yazar; başlıkları, şerh ettiği beyitleri vd. kırmızı mürekkeple üstünü çizerek belirtir. Ayrıca giriş bölümünde kendini tanıttıktan sonra mübarek kaside şeklinde tanımladığı İmam Bûsîrî’nin Kasîdetü’l-Mudariyye’sini şerh ve izah edeceğini belirtir.

Eser; Milli Kütüphane Yazmalar Bölümünde, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi Koleksiyonunda 26 Hk 845/3 numarada bulunmaktadır. 41b-59a varakları arasında yer alan metin, Şerhü Kasîdeti’l-Mudariye adıyla kayıtlıdır. Nestalik hatla kaleme alınmış Arapça manzum-mensur bir eserdir. Bu şerhle ilgili ilk bilgiyi Bursalı Mehmed Tahir verir. O, Osmanlı Müellifleri’nde Yemlihâ-zâde Mustafa’nın eserleri arasında bu şerhini de saymaktadır (Bursalı Mehmed Tahir 1972: 469). Ayrıca Bağdatlı İsmail Paşa da Hediyyetü’l-ʿÂrifîn’de bu şerhten bahseder (Bağdatlı İsmail Paşa 1951: 460). Bu bilgilerin haricinde eserin konu edildiği herhangi bir akademik incelemeye ise rastlanmamıştır.

Müellifin biyografisi için bk. “Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mustafa-yemlihazade-mustafa-kamil 

Eserden Örnekler


… ellezî ardu’l-ʿarûda u darbetü’l-habn ve hu fî urfu ehlü’l-arûd hazefü’l-sanî alâ kun kahazefü’l-elf fâʿilün fayabkâ faʿlün kâle’l-nâzım en-nıhrîrü âmila huallâh bi lutfıhü’l-hatîr baʿda ma teyemmene bi’s-summeyhâ     

                    Yâ Rabbi salli ale’-l muhtâri min mudari

                    Ve'l-enbiyâi ve cemiyü’r-rusüli mâ zükirû

Lâ şekk fî an sîga en-nidâ hâhunâ… (Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/2, vr. 43a).

Kaynakça


Akgül, Ahmet (2021). “İbrahim Yalvacî’nin (İhbâr Billezî) Manzum Kaside-i Muzariyye Tercümesi”. EKEV Akademi Dergisi, 25 (86): 21-36.

Bağdatlı İsmail Paşa (1951). Hediyyetü’l-ʿÂrifîn I-II. İstanbul: MEB Yay.

Bursalı Mehmed Tahir (1972). Osmanlı Müellifleri I (hzl. A. Fikri Yavuz ve İsmail Özen). İstanbul: Meral Yay.

Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi. Şerhü Kasîdeti’l-Mudariye. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/3.

Atıf Bilgileri


Özgeriş, Mutlu Melis. "KASÎDE-İ MADRİYYE'NİN ŞERH VE TAHMÎSİ (MUSTAFÂ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/kaside-i-madriyye-nin-serh-ve-tahmisi-mustafa. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ARÛZ-I ENDELÜSÎ ŞERHİ (YEMLİHÂ-ZÂDE MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
2 DÎVÂN (MUSTAFA KÂMİL) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
3 EL-HİKMETÜ'L-BÂLİGA VE ŞERHUHÂ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
4 EL-MAKÂLÂTÜ'L-HİSYÂN ALÂ KASÎDETİ'L-HASÂN MA'A TAHMÎS (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
5 ELFİYYE VE ŞERHİ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
6 HÂŞİYE ALÂ KARATEPELİ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
7 HÜSEYNİYYE MANZÛMESİ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
8 KASÎDE-İ ADEM VE ŞERHİ (KÂMİL) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
9 KASÎDE-İ HÂİYYE ŞERHİ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
10 MANZÛME-İ RÂ'İYYE (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
11 NAZMU'L-FÜNÛN (MUSTAFÂ KÂMİL) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
12 ŞERHÜN ALÂ KASÎDE-İ NÛNİYYE Lİ’L-FAZIL HASAN FEHMİ EFENDİ (MUSTAFÂ) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
13 MECMÛ’A (MUSTAFÂ KÂMİL) Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi Dr. Mutlu Melis Özgeriş
Görüntüle
14 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
15 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
16 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
17 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
18 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
19 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
20 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
21 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
22 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
23 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle