- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mehmed Rif`at - Madde Yazarı: Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan
- Eser Yazılış Tarihi:1312-1314/1895-1897
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:İlmî-Ansiklopedik Edebî Eser
- Yayın Tarihi:04/08/2022
KÂMUSU’L-BEDÂYİ (MEHMED RİF`AT)
ansiklopedik eserMehmed Rif`at (d. 1851/1267 - ö. 1325/1907)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Manastırlı Mehmed Rif`at’ın eseri. Yazarın “Kâmusu’l-Bedâyi” adını verdiği ansiklopedi denemesi, aynen Ali Suavi’nin Paris’te 1869 yılından itibaren çıkarmakta olduğu Ulûm gazetesinde tefrika hâlinde okuyucuyla buluşturmaya çalıştığı "Kâmusu’l-Ulûm ve’l-Maarif" adlı eseri gibi tefrika suretiyle yayımlanmaya başlamış ve yine onunki gibi yarım kalmıştır.
Malumat dergisinin 31-32. sayısında “Abaka” maddesiyle başlayan tefrika, 92. sayıdaki “Barut” maddesinden sonra kesilmiştir. Tefrikanın başlamasından yaklaşık üç yıl önce yayımlanan Mehmed Rif`at'ın “Tuhfetü’l-İslâm” adlı eserinin sonunda “Pek mühim ve büyük bir eser.” olarak tanıtılan “Kâmusu’l-Bedâyi”, aynı yerdeki bilgiye göre “derdest-i tab”dır. Buna rağmen “Barut” maddesinden sonra tefrikanın neden durdurulduğuyla ilgili herhangi bir bilgi mevcut değildir. “Kâmusu’l-Bedâyi”nin tefrikası başlamadan yayımlanan “Usûl-i Bedâyi”, “Hane” ve “Menâkıb-ı Tabîiyat” adlı eserler, Mehmed Rif`at’ın ansiklopedik bir eser hazırlayacak kültür altyapısına kavuşmuş olduğunu göstermektedir. Mehmed Rif`at’ın zihninde ansiklopedik bir eser hazırlama fikri muhtemelen adı geçen eserleri hazırladığı yıllarda oluşmuştur. Çünkü bu eserler yapı bakımından ansiklopedi görünümünde olmasalar bile, ihtiva ettikleri bilgi bakımından ansiklopedik nitelik taşırlar. “Kâmusu’l-Bedâyi”nin madde başlarının çeşitliliği, onun bir genel kültür ansiklopedisi olduğunu göstermektedir.
Eserin Malumat mecmuasının muhtelif sayılarında yer alan madde başları ve bunların bulunduğu yerler şöyledir:
Cilt 2, sayı 31-32, sayfa 694.
Babü’l-Elif ve’l-Hemze
Abaka
Abnus
Abus
Apolet
Cilt 2, sayı 33-34, sayfa 730.
At Kestanesi
At Yarışı
Ateş
Cilt 2, sayı 35-36, sayfa 770.
Ateşperestlik
Atmaca
Eczacılık
Arpa: Musiki aleti.
Arpa: Hububat.
Cilt 2, sayı 39, sayfa 856.
Artezyen Kuyuları
Arşimed Kanunu
Arşimed Vidası
Arşimed Dolabı (Bk.: Arşimed Vidası)
Arşimed Tulumbası (Bk.: Arşimed Vidası)
Arz Irgat Makinesi
Müellifin biyografisi için bk. “Manastırlı Mehmed Rifat”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rifat-manastirli-mehmed
Kaynakça
Bozdoğan, Ahmet (2001). Manastırlı Mehmet Rıfat ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Mehmed Rif`at (1895-1897). “Kamusu’l-Bedayi”. Malumat Dergisi, II-IV: (31-32, 33-34, 35-36, 39, 40, 42, 45, 49-50, 51, 52, 53, 55, 56, 57, 58, 60, 69, 75, 80, 92).
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | GÖRENEK (MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
2 | YA GÂZİ YA ŞEHÎD (MANASTIRLI MEHMED RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
3 | PAKDÂMEN (MANASTIRLI MEHMED RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Öğretmen Emre Şengül |
Görüntüle | ||
4 | HÜSREV Ü ŞİRİN (MANASTIRLI MEHMED RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Öğr. Üyesi Caner Solak |
Görüntüle | ||
5 | HÜKM-İ DİL (MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Manastırlı Mehmed Rifat | Dr. Esra Dicle |
Görüntüle | ||
6 | DELÎLE YÂHÛD KANLI İNTİKÂM (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
7 | EBU’L-ALÂ YÂHÛD MÜRÜVVET (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
8 | EBU’L-FEDÂ (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin (1267/1851 - 1330/1912) ve Mehmed Rif‘at (1267/1851 – 1325/1907) | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
9 | NEDÂMET (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
10 | KÖLEMENLER (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
11 | FAKİRE yahut MÜKÂFAT-I İFFET (HASAN BEDREDDİN VE MEHMED RİF‘AT) | Hasan Bedreddin | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan Araş. Gör. Elif Paliçko |
Görüntüle | ||
12 | AHMED YETÎM YÂHÛD NETÎCE-İ SADÂKAT (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedrî Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
13 | HUD’A VE AŞK ( FRIEDRICH VON SCHILLER’DEN ÇEVİRİ) (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedri Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
14 | CLEOPATRE (MADAM EMIL DE GIRARDIN’DEN ÇEVİRİ) (MANASTIRLI MEHMET RİFAT / BEDRÎ PAŞA) | Bedri Paşa, Kütahyalı | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
15 | ANTONY YÂHÛD İKMÂL-İ NÂMUS [ALEXANDRE DUMAS PERE’DEN ÇEVİRİ] (HASAN BEDREDDİN VE MANASTIRLI MEHMET RİFAT) | Hasan Bedreddin (1267/1851 - 1330/1912) ve Mehmed Rif‘at (1267/1851 – 1325/1907) | Prof. Dr. Ahmet Bozdoğan |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |