- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ahmet Rasim - Madde Yazarı: Araş. Gör. Ali Karahan
- Eser Yazılış Tarihi:1307/1890
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Roman
- Yayın Tarihi:10/10/2021
İLK SEVGİ (AHMET RASİM)
romanAhmet Rasim (d. 1865 / ö. 21 Eylül 1932)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ahmet Rasim’in toplumun ahlaki değerlerini yok sayan bir kadının evli ve çocuk sahibi olmasına rağmen ilk aşkıyla yaşadığı yasak ilişki sonucu düştüğü kötü durumu anlattığı roman. Konusu itibariyle Tanzimat eserlerinde de sıkça görülen ve tartışılan roman, kadın okurlara ders verir nitelikte olmalı veya kadınlar roman okumamalı görüşlerini de barındırır. Roman, Mekteb-i Sanayi Matbaasında 1890 yılında basılır. Gençlik çağlarında aşk yaşayan Nadire ve Nedim yıllar sonra yeniden karşılaşır. Arzularının peşinde koşan, değişken ve vefasız olan Nedim, Nadire’yi kendine çekmek ister. Bir bohçacı kadını Nadire’ye göndererek ona gizli tutkularını açar. Nedim’in bu emeline uyan Nadire eşi ve çocuğunu hiç düşünmez. Bu düşüncesizliği Nadire’yi kötü yola düşürürken eşinin de intihar etmesine sebep olur. Dolayısıyla Nadire’nin çocuğu öksüz kalır.
Romanda Ahmet Rasim’in yer yer olay örgüsüne müdahale edercesine kahramanlarına seslenmesi ve onların gelecekleri hakkında okura bilgi vermesi Ahmet Midhat Efendi’yi anımsatır. Romanda olay örgüsü ilerlerken yazar da arka planı oluşturan İstanbul mekanlarını tasvir eder. Şehir Mektupları yazarı İstanbul’un semtlerinden, eğlence yerlerinden ve ulaşım araçlarından bahsederek toplumsal mekanların yanında toplumsal hayatı da okura aktarır. Ahmet Rasim romanda, Nadire’yi kötü örnek vasfıyla sunarak devrin kadınına toplumsal rolü olan iyi bir eş ve anne olmanın güzelliğini hatırlatır. Esere dair muhtelif çalışmalar yapılmıştır (Daşçıoğlu 2020, Doğru 2003).
Ahmet Rasim'in biyografisi için bk. "Ahmet Rasim". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-rasim
Eserden Örnekler
Şehrimizin ve hele civar köylerin ilkbaharda kesp ettiği letafet tasvire sığmaz. Kadıköyü, bu köylerin magbûtudur (Ahmet Rasim 1890: 8).
Bakın kadının pişgâh-ı tefekkürüne çıkan elvâh-ı maziyeyi size tasvir edeyim (Ahmet Rasim 1890: 43).
“Sen namusunu mahvettin. Namussuzsun. Sen vazifeni unuttun. Mesulsün. Sen hânümânını söndürdün. Kâfir-i nimetsin. Sen netice-i sefalete takarrüp ettin. Çünkü şayansın. Sen sürüne sürüne öleceksin. Zira merhamet-i beşeriyeden sakıtsın.” diye beyan-ı hüküm ediyordu (Ahmet Rasim, 1890: 45).
Bir köşeye çekilerek ağlamaya başladı. Beyni tutuşmuş elleri cayır cayır yanıyordu. Gözünden dökülen sirişk-i teessür, yanaklarının hararetiyle derhâl tebahhur ediyor. Fakat bir güzergâh-ı muhterik bırakarak yüzünü yakıyordu (Ahmet Rasim 1890: 56).
Bakın sefalet, terbiye-i müktesebeyi de unutturuyor (Ahmet Rasim, 1890: 97).
Kaynakça
Ahmet Rasim(1307/1890). İlk Sevgi. İstanbul: Mekteb-i Sanayi Matbaası.
Ahmet Rasim (2020). İlk Sevgi-Ahmet Rasim Kitaplığı 1 (hzl. Yılmaz Daşçıoğlu). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları. 11-71.
Aktaş, Şerif (1987). Ahmet Rasim. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Doğru, Tayfun (2003). Ahmet Rasim'ın hikayeleri (Endişe-i Hayat Gam-ı Hicran, İki Günahsız Sevda, İlk Sevgi) metin-tahlil-indeks. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Gökman, Muzaffer (1989). İstanbul’u Yaşayan ve Yaşatan Adam Ahmet Rasim. İstanbul: Çelik Gülersoy Vakfı Yayınları.
Hizarcı, Suat (1953). Ahmet Rasim. İstanbul: Varlık Yayınları.
Sürelsan, İsmail Baha (1977). Ahmet Rasim Ve Musiki. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Yücebaş, Hilmi (1957). Ahmet Rasim Aşkları-Hatıraları. İstanbul: Dizerkonca Matbaası.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | EDEBİYAT-I GARBİYEDEN BİR NEBZE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
2 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ ECNEBİYE (CİLT 2) ( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
3 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ OSMANİYE( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
4 | BORJİYALAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. İmren Gece Özbey |
Görüntüle | ||
5 | ESKİ ROMALILAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
6 | EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen Emre Şengül |
Görüntüle | ||
7 | TARİH-İ MUHTASAR-I BEŞER (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
8 | YENİ USÛL MUHTASAR SARF-I TÜRKÎ [BİRİNCİ SENE] (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
9 | KÜÇÜK TARİH-İ OSMANÎ I. - II. SENE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
10 | KÜÇÜK TARİH-İ İSLAM (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
11 | TESHİL-İ TEEHHÜL (MEHMET TAHİR) | Mehmed Tahir | Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran |
Görüntüle | ||
12 | DEMİRHANE MÜDÜRÜ (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
13 | İKİ KADIN (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Devrim Özbek |
Görüntüle | ||
14 | HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA) | Ahmed Fahri Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Hanife Özer |
Görüntüle | ||
15 | HAZÎNE-İ MEKÂTİB yâhut MÜKEMMEL MÜNŞEÂT (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen İbrahim YILDIRIM |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |