- Yazar Biyografisi (TEİS)
? - Madde Yazarı: Prof. Dr. Osman Mert
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Köktürk
- Edebiyat Alanı:Bilinmiyor
- Dönemi:Başlangıç-15. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Köktürk
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Yazıt
- Yayın Tarihi:05/04/2022
İH HANUİ NUUR YAZITI
yazıt?
ISBN: 978-9944-237-87-1
(Kök)türk dönemine ait bir yazıt.
Arhangaí İlinin Erdenemandal ilçesinin merkezinden (47 675073 E 5377563 N) (güneybatıya doğru) yaklaşık 5 km mesafede (47 674934 E 537 3640 N) bulunan yazıt, yakınından geçen yolun 30 m doğusunda, (son yıllarda küresel ısınmayla büyük oranda kuruyan) İh Hanui Nuur’un da yaklaşık 2.3 km batısında yer almaktadır.
Yazıtın üzerinde yer aldığı sanduka mezarın yanında sağ eliyle göğüs hizasında kadeh tutan, oturur şekilde tasvir edilmiş iki de heykel bulunmaktadır. Sanduka mezarın taşlarından birinin sağ ve sol taraflarına hakkedilen metnin harf boyu 4-6 cm aralığında değişmektedir. Yazıtın (Radloff Atlası’nda bulunmayan) soldaki bölümü yukarıdan aşağıya doğru, sağdaki bölümü ise yukarıdan aşağıya, aşağıdan da sola kıvrılarak yukarıya doğru yazılmıştır. Yazıtta kullanılan “A” karakteri, hem “a” sesini, hem de boşluk (:) işaretini karşılamak üzere kullanılmıştır. 1891 yılında D. A. Klements tarafından bulunan sanduka mezarın taşlarından biri tamamen, diğer üçü de büyük ölçüde parçalanmış; mezarda yer alan balballar da alanın tarım arazisine dönüştürülmesi sonucunda kaybolmuştur.
Eserden Örnekler
I. Metnin Yorumlu Yazı Çevirimi:
esiz kiyin a bediziŋizin a bunça kazganu birt[i]
(Ne yazık! sonra bu kadar anıtınızı kazanıverdiniz.)
II. Metnin Yorumlu Yazı Çevirimi:
yaratı birti a
(Yaratıverdi.)
Kaynakça
Alyılmaz, Cengiz, Mert, Osman, Useev, Nurdin. (2019). Ortak Türk Tarihi. C. 6, Ankara: Yeni Türkiye Yay.
Battulga, Tsendiin . (2020). Mongolın Runi Biçgiin Baga Dursgal. Ulaanbaatar: Mongol Ulsın Şincleh Uhaanı Akademi Yay.
Bold, Luvsandorj (1990). "İh Hanuí nuurın tür eg biçees Bnmau-ın Nutag Dah' Hadnı Biçees" .Tureg Biçgiín Dursgal. Ulaanbaatar: Moğolistan Bilimler Akademisi Yay. s. 38-39.
Bold, Luvsandorj (2006). Orhon Biçgiín Dursgal II. Ulaanbaatar: Moğolistan Bilimler Akademisi Yay.
Orkun, Hüseyin Namık (1938). Eski Türk Yazıtları II. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yay.
Osawa, Takashi (1999). “Site and Inscription of Ikh-Khanui Nor”, Provisional Report of Researches on Historical Sites and Inscriptions in Mongolia from 1996-1998, Toyonaka: The Society of Central Avrasian University. s. 137-140.
Radlov, Vasili Vasilyeviç (1892). Atlas drevnostey Mongolii. Sankt-Peterburg: Tipografiya İmp. AN.
Voytov, Evgeny (1996). Drevnetyurkskiy Panteon i Model’ Mirozdaniya v Kul’tovo-Pominal’nıh Pamyatnikah Mongolii VI-VIII vv. Moskva: Gosudarstvennıy Muzey Vostoka.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem |
|---|