İCÂZETNÂME-İ KUDDÛSÎ
tasavvufi eser
Kuddûsî, Ahmed (d. 1183/15.07.1769 - ö. 1265/1849)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kuddûsî’nin manevi yolla bütün müminlere verdiği zikir icâzetnâmesidir. Manzum ve mensur olmak üzere iki bölümden oluşan küçük bir risaledir. Risalenin yazma bir nüshası Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi, 2444/3 numarada kayıtlı olup Külliyât-ı Kuddûsî içinde yer almaktadır. Diğer bir nüshası ise Konya Koyunoğlu Müzesi ve Kütüphanesi Türkçe Yazmaları, 10111 numarada kayıtlıdır (Alıcı vd. 2018: 223-224; Tenik 2011).

İcâzetnâme’nin manzum kısmında aruz ölçüsüyle yazılmış üç manzume yer almaktadır. Bunlardan birincisi yirmi yedi beyit, ikincisi sekiz beyit, üçüncüsü ise yedi beyitten oluşmaktadır (Alıcı 2017: 85-92). Bu bölümde, Hakk’ı bilmenin üç yolu üzerinde durulmuştur. Bu üç yol “taklîd, istidlâl ve tahkîk” şeklinde ifade edilmiştir. “Yaratıcıyı bilmenin en hakîki yolu, şeksiz, şüphesiz ve ayne’l-yakîn yol olan tahkîkle bilmektir.” vurgusu yapılmıştır. Risalenin mensur kısmında ise Kuddûsî’ye icazet izninin verilmesi hakkında bilgiler yer almaktadır. Ayrıca bu kısımda zikirle ilgili bilgiler de bulunmaktadır. İnsanın daima yaratıcıyı zikretmesi, yaratıcıdan isteyip yaratıcıya yönelmesi gerektiği, ibadetler aracılığıyla diyaloğunu kesmemesi gerektiği özellikle belirtilmektedir. Bu diyaloğun en önemli vasıtasının ise namaz olduğu ifade edilmektedir (Alıcı vd. 2018: 223-224; Tenik 2011).

Tasavvuf tarihi açısından dikkate değer bir eser olan İcâzetnâme, umumi olup isteyene manevi olarak verilmiş bir tarikat icâzetnâmesidir. Söz konusu eserde, icazetin sonsuza kadar veriliyor olması tasavvufi icazet anlayışına yeni bir boyut kazandırmaktadır (Alıcı vd. 2018: 223-224).

Müellifin biyografisi konusunda bk. “Kuddusi, Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kuddusi-ahmed.

Eserden Örnekler


Uşşâk-ı Hudâ reh-i sivâya hîç sefer itmez

Bu derde düşen kopsa kıyâmet keder itmez


Dünyâyı seven âhiretin zevkini bulmaz

Mevlâ’yı seven gayrıya hergiz nazar itmez


Şol zühdine mağrûr olucı zâhidi gör kim

Hak aşkı anın gönline aslâ eser itmez


Gel tut sözimi Tanrı’ya tap gayrıyı terk it

Ağyâra tapan müşrik olur hoş hüner itmez


Mâl çokluğı Kârûn’ı düşün n’eyledi âhir

Hak âşıkı olan kişi hîç cem-i zer itmez


Aşk iste Hudâ’dan ki odur mürşid-i kâmil

Çün ana mürid olanı aslâ mükedder itmez


Kuddûsî’ye aşk oldı nasîb itdi kanâ’at

Kâni’ olanın yerini Mevlâ Sakar itmez (Alıcı 2017: 91-92)

Kaynakça


Alıcı, Lütfi (2017). Mar'aşî-zâde Ahmed Kuddûsî-Risâleler (Pend-nâme-Vasiyyet-nâme-İcâzet-nâme-Nasâih ve Mektuplar). Kahramanmaraş: Noya Medya Yay.

Alıcı, Lütfi, Gedik, Sadi (2018). Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî ve İcâzetnâme-i Kuddûsî Adlı Eseri. International Journal of Language Academy. S. 6/1. s. 220-235.

Kuddûsî, Ahmed (TT/İT ?). İcâzetnâme. http://www.yazmalar.gov.tr/eser/icazet-name/102101 [erişim tarihi 01.06.2022].

Tenik, Ali (2007). Ahmed Kuddûsî ve Tasavvuf Düşüncesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Tenik, Ali (2011). Ahmed Kuddûsî (İbnülmeraşî). Ankara: Öncü Basımevi.

Tenik, Ali (2012). Ahmed Kuddûsî ve Tasavvuf Düşüncesi. İstanbul: Borlu Ahmed Kuddûsî Vakfı Yay.

Atıf Bilgileri


Şahinkaya, Şebnem Şerife. "İCÂZETNÂME-İ KUDDÛSÎ". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/icazetname-i-kuddusi-tees-1397. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
2 NASÂİH-İ KUDDÛSÎ (KÜLLİYAT-I KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Lütfi Alıcı
Görüntüle
3 HAZÎNETÜ’L-ESRÂR VE GANÎMETÜ’L-EBRÂR Kuddûsî, Ahmed Diğer Meryem Özdemir
Görüntüle
4 PENDNÂME (KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
5 MEKTUPLAR (KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
6 VASİYETNÂME (KUDDÛSÎ) KUDDUSİ, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
7 MİFTÂHÜ'L-KULÛB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
8 NUHBETÜ'L-ÂDÂB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
9 KENZÜ'L-FEYZ Fİ'S-SÜLÛK VE ÂDÂBİ'T-TARÎKİ'L-HALVETİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrî-zâde Araş. Gör. Ayşenur Aydınlı
Görüntüle
10 MEDÂR-I VÂHİDİYYET VE MERKEZ-İ AHADİYYET (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
11 RAVZATÜ'L-ALİYYE FÎ TARÎKATİ'Ş-ŞÂZELİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
12 SEYRÜ'L-ESMÂ VE SIRRU'L-MÜSEMMÂ FÎ ŞERHİ'L-ESMÂ'İ'L-İSNÂ AŞERE ER-RUFÂ'İYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
13 ŞERH-İ TUHFETÜ'L-MÜRSELE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
14 TİBYÂNU VESÂ'İLÜ'L-HAKÂYIK FÎ BEYÂNİ SELÂSİLİ'T-TARÂ'İK (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
15 DÎVÂN (SERMEST) Abdullah Sermest, Kilisli Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
16 ÂDÂBÜ’Z-ZÂKİRÎN VE NECÂTÜ’S SÂLİKÎN Fuhûlî, Karamollazâde Şeyh Abdülhamîd Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle