- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mehmet Tahir - Madde Yazarı: Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran
- Eser Yazılış Tarihi:1307
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Fıkra
- Yayın Tarihi:09/09/2022
HÂTİME-İ MÜDHİKÂT (MEHMET TAHİR)
fıkraMehmet Tahir (d. ? - ö. ?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mehmed Tahir’in çeşitli kıssalardan oluşan ve fıkra mahiyeti taşıyan eseri. Eser, 1307 yılında kapak sayfasındaki “Her kıssadan bir hisse alır âkiller” sloganıyla Âlem Matbaası tarafından basılmıştır. Yazar “ifade-i merâm” kısmında bu eserin Latîfe, Garîbe ve Acîbe isimli eserlerinden sonra aynı içerikteki dördüncü ve son eseri olduğu bilgisini vermiştir. Bu kısımda genel olarak eserin yüzlerde tebessüm bıraktırması hedefiyle yazıldığından söz eden yazar, okurundan kendisi için de hayır duası talep eder. (Mehmed Tahir 1307: 2-3)
Bu eserde sırasıyla Çulhanın Biri, Bir Arslan ile Bir Tilki, Diyojen, Bir İngiliz, Fakirin Biri, Bir Karı ile Tavuğu, Bir Esrarkeş, Münâza’acı Bir Adam, Meraklı Bir Adam, Bir Arap, Tufeylînin Biri, İki Kişi, Arbedeci Bir Adam, Bir Güvercin, Bir Nekre, Bir Adam, Budala, Karın ile Ayak, Herifin Biri, Zürefâdan Biri, Bir Uşak, Kazlar ile Kırlangıçlar, Uşak ile Efendi, Bir Tabip, Arslan ve Kurt ve Tilki, Harun ile Behlül, Asilzâdegândan Biri, Sokrat, Tiryaki, Bir Hasîs, Kara Kuş, Cuhâ, Hırsız, Bir Madamla Bir Mösyö, Ahmak Bir Adam, Bir Mirasyedi ile Dalkavuk, Ahmak Bir Adam, Hoca Nasreddin, Nedim, Hoca Nasreddin, Ahbap Daveti, Cuhâ, Bir Peder Oğlunu Teehhül Eylemesi, Balayı, Tamahkâr Bir Adam, Bir Köylü isimlerinde kırk altı tane kısa fıkra ile bir Zeyl yer almaktadır. Bu fıkralar, herhangi bir tasnif dâhilinde yazılmamış olup çeşitli konularda ve çeşitli simalarla zengin bir görünüm arz etmektedir.
Eserden Örnekler
Tufeylînin Biri
Tufeylî yaşar bir herif bir bahçeye girmiş. Bakmış ki beş altı kişi bahçede oturmuşlar, eğleniyorlar. Bu adam da tufeylî olarak yanlarına gider, oturur. Herif[ler] bu adamı iştigâl için derler ki "Şu bahçede bu Perşembe gününden gelecek Perşembe gününe kadar oturalım, eğlenelim."
-Biri der ki "Pek alâ olur. Bir haftalık yemek benim üzerime olsun".
-Diğeri "Bir haftalık işret de benim üzerime."
-Bir diğeri "Çalgı da benim üzerime."
-Bir diğeri "Bağ ücreti de benim üzerime."
Tufeylîye derler ki "Siz üzerinize neyi alacaksınız".
Tufeylî dahi "Eğer bir hafta buradan bir yere gidersem Hakk’ın laneti de benim üzerime olsun" demiştir (Mehmed Tahir 1307: 8-9).
Kaynakça
Mehmed Tahir (1307). Hâtime-i Mudhikât. İstanbul: Âlem Matbaası.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ACÂ'İB-İ ÂLEM (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
2 | AHMED METÎN VE ŞİRZÂD YÂHUD ROMAN İÇİNDE ROMAN (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
3 | ALTIN ÂŞIKLARI (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Ayşe Sandıkkaya Aşır |
Görüntüle | ||
4 | ANA-KIZ (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN |
Görüntüle | ||
5 | ARNAVUDLAR VE SOLYOTLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Halef Nas |
Görüntüle | ||
6 | LETAİF-İ RİVAYAT 11 / BAHTİYARLIK (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Doç. Dr. Sabahattin Çağın |
Görüntüle | ||
7 | BELİYYÂT-I MUDHİKE (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğretmen Münevver Eroğlu |
Görüntüle | ||
8 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 24 (BİR ACÎBE-İ SAYDİYYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
9 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 9 (BİR GERÇEK HİKÂYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
10 | BİR TÖVBEKÂR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN |
Görüntüle | ||
11 | LETAİF-İ RİVAYAT 23 / CANKURTARANLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Doç. Dr. Sabahattin Çağın |
Görüntüle | ||
12 | CELLÂD (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Elmas Karakaş |
Görüntüle | ||
13 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 12 (CİNLİ HAN) (AHMET MİDHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
14 | ÇENGÎ (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
15 | LETAİF-İ RİVAYAT 16 / ÇİFTE İNTİKAM (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. Burcu ÇAKIN ERDAĞ |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |