HAMSİ GAZELİ (ZÎVER)
şiirler
Zîver, Kafkasyalı, Trabzonlu (d. 1237/1821 - ö. 1297/1880)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Aslen Kafkasyalı olan Mehmed Zîver’in 11 beyitlik gazeli. Manzumede hamsinin Trabzon halkı için önemine değinilmiştir. Buna göre insanlar hamsi için canını bile verir, en zayıf kişinin bile hamsi avlamak için bin kanı vardır. İnsanlar hamsi için limanda toplaşırlar ve borular çalınır. Hamsi suyu hastalar için şifadır. Bu suyun yanında Trabzon’da çalışan Dr. Saso ve ilaçlarının hükmü yoktur. Bir fakirin eğer bir küp hamsisi varsa o artık Karun gibi zengindir. Tuzlu hamsinin faydası çoktur. Hamsi yemenin de bir adabı vardır. Hamsi kuyruğundan tutulup öylece yutulmalıdır. Hamsinin ne olduğunu bilmeyenler ya deve ya da Trabzon tanrısı der.

Zîver’in Hamsi Gazeli’ne Hoca Hüseyin Hüsnî, İhsan Hamâmî, Ordulu Tıflî, Ahmed Sârım (Doğru), Es'ad Ömer Eyyûbî ve Süleymân Mâhir nazire yazıp ona takdir ve hayranlıklarını ifade etmişlerdir.

Şairin biyografisi için bk. “Zîver, Kafkasyalı, Trabzonlu”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ziver-kafkasyali-trabzonlu

Eserden Örnekler


N’ola hamsi bulsa şöhret günde bin kurbânı var

Kanı var hem cânı var mercân gibi çeşmânı var


Sen ne zann etdin a zurnam hamsi-i cân-perveri

Borularla makdem-i teşrîfinin i’lânı var

Bir elinle kuyruğun muhkemce tut da sonra yut

Hamsiyi ekletmenin de yolu var erkânı var


Bilmeyen der yâ cemeldir yâ Tırabzon tanrısı

Hamsinin ol rütbe Zîver i’tilâ-yı şânı var (Yüksel 1989: 40).

Kaynakça


Celepoğlu, Ayşegül (hzl.). (2013). İbnülemin Mahmud Kemal İnal-Son Asır Türk Şairleri (Kemâlü’ş-Şuarâ) C. V. Ankara: AKM Yay.

Hamâmi-zâde İhsân (1928). Hamsi-nâme. İstanbul: Sebat Matbaası.

Yüksel, Murat (1989). Türk Edebiyatında Hamsi. Trabzon: Kültür ve Turizm Derneği Yay

Atıf Bilgileri


KESİK, Beyhan. "HAMSİ GAZELİ (ZÎVER)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/hamsi-gazeli-ziver. [Erişim Tarihi: 08 Ağustos 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MÜNŞE'ÂT (ZÎVER) Zîver, Kafkasyalı, Trabzonlu Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
2 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
3 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
4 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
5 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
6 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
7 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
8 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
9 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle