- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ahmet Rasim - Madde Yazarı: Araş. Gör. Ali Karahan
- Eser Yazılış Tarihi:1309/1891-1892
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Hikâye (Öykü)
- Yayın Tarihi:02/03/2022
GÜZEL ELENİ (AHMET RASİM)
hikâyeAhmet Rasim (d. 1865-ö. 21 Eylül 1932)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ahmet Rasim'in iki sokak çocuğu olan Yani ve Eleni'nin başlarına gelen talihsizlikler sonucunda düştükleri kötü durumu anlattığı hikâye. Hikâye, İstanbul'un/Galata'nın zevk ve eğlence ortamında sefalete sürüklenen insanların kötü sonlarına dairdir.
Eser, anlatıcının İstanbul'un Galata semtindeki sefahat ve sefalet ortamını betimlemesiyle başlar. Ahmet Rasim, adeta Yani ve Eleni'nin başına gelecek olanlar için uygun ortamı kurgular. Başta, aldatıldığı gerekçesiyle bir adam, Eleni'nin annesini öldürür. Daha sonra bir binanın bodrumunda yatıp kalkmaya başlayan Eleni, burada Yani isimli bir erkek çocukla tanışır. On dört yaşındaki Yani ve on bir yaşındaki Eleni kader arkadaşı ve hatta kardeş olurlar. Bir süre sonra kazançlarını biriktirerek bir oda kiralarlar. Ahlak bakımından zayıf olan ev sahibi kadın, kirayı istediği miktarda ödeyebilmeleri için Eleni'ye iş bulur. Yani de çeşitli işlerde çalışmaktadır. Çocuklar, kısa süre kazançlarının da getirisi olan refahla yaşar. Fakat Yani, içkinin etkisiyle uçarılığa sürüklenir. Eleni ise ev sahibi kadının yönlendirmeleri sonucunda hafifmeşrep biri olup çıkar. Ardından Yani bir adamı bıçaklayıp hapse düşer. Bu sırada Eleni tiyatroda çalışmaya başlar ve kendine dost edinir. Yani'nin hapisten çıktıktan sonra öldü bildiği ve kardeşi yerine koyduğu Eleni'nin dostu olan bir tiyatrocu olduğunu öğrenmesi, onu öfkelendirir. Eleni'yi çalıştığı tiyatroda izlemeye giden Yani, kuliste onu bıçaklayarak öldürür. Böylece, anlatımda yer yer öğüt verici bir üslupla araya giren Ahmet Rasim, kurgu yoluyla Eleni'ye, annesiyle benzer bir kaderi yaşatır.
Eser, "Bedia" hikâyesiyle de birleştirilerek 1922'de İki Güzel Günahkâr ismiyle de basılır.
Ahmet Rasim'in biyografisi için bk. "Ahmet Rasim". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-rasim
Eserden Örnekler
On dört yaşında bir çocuk serpuşu yok, saçları gayr-ı munzatam şakaklarıyla kulaklarına kadar uzanmış. Ensesi top top turrelerle kabarmış. Alnı bir hüzn-i medîdin tesirât-ı muharribânesiyle nîm buruşmuş, kulakları, burnu, yanakları rüzgârın temâs-ı şedidiyle kızara kızara morarmış (Ahmet Rasim 1316/1899: 6).
İki nazar-ı sefîl birbirlerine tesadüf ettiği anda hatır-güzâr tahassürleri olan bir takım menazır-ı mes'adet-engizâneyi anlattılar. Fakat tahayyülleri o kadar safiyâne o kadar latif idi ki bu hâl-i mahsus ancak bu çağdaki kulûb-ı mâsûmeye vergidir (Ahmet Rasim 1316/1899: 20).
Kaynakça
Ahmet Rasim(1309/1891-92). Güzel Eleni. İstanbul: Âlem Matbaası - Ahmet İhsan ve Şürekası.
Ahmet Rasim(1316/1899). Güzel Eleni. İstanbul: Bab-ı Ali Caddesinde 38 Numaralı Matbaa.
Ahmet Rasim(1338/1922). İki Güzel Günahkâr. İstanbul: İkdam Matbaası.
Ahmet Rasim(2015). İki Güzel Günahkâr. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
Aktaş, Şerif (1987). Ahmet Rasim. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Gökman, Muzaffer (1989). İstanbul’u Yaşayan ve Yaşatan Adam Ahmet Rasim. İstanbul: Çelik Gülersoy Vakfı Yayınları.
Hizarcı, Suat (1953). Ahmet Rasim. İstanbul: Varlık Yayınları.
Sürelsan, İsmail Baha (1977). Ahmet Rasim Ve Musiki. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Yücebaş, Hilmi (1957). Ahmet Rasim Aşkları-Hatıraları. İstanbul: Dizerkonca Matbaası.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | EDEBİYAT-I GARBİYEDEN BİR NEBZE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
2 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ ECNEBİYE (CİLT 2) ( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
3 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ OSMANİYE( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
4 | BORJİYALAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. İmren Gece Özbey |
Görüntüle | ||
5 | ESKİ ROMALILAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
6 | EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen Emre Şengül |
Görüntüle | ||
7 | TARİH-İ MUHTASAR-I BEŞER (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
8 | YENİ USÛL MUHTASAR SARF-I TÜRKÎ [BİRİNCİ SENE] (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
9 | KÜÇÜK TARİH-İ OSMANÎ I. - II. SENE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
10 | KÜÇÜK TARİH-İ İSLAM (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
11 | TESHİL-İ TEEHHÜL (MEHMET TAHİR) | Mehmed Tahir | Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran |
Görüntüle | ||
12 | DEMİRHANE MÜDÜRÜ (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
13 | İKİ KADIN (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Devrim Özbek |
Görüntüle | ||
14 | HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA) | Ahmed Fahri Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Hanife Özer |
Görüntüle | ||
15 | HAZÎNE-İ MEKÂTİB yâhut MÜKEMMEL MÜNŞEÂT (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen İbrahim YILDIRIM |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |