Divan-ı Hümayun’da görev yaptığı yıllardan itibaren şiir yazan Faik Reşad’ın tek şiir kitabı ve yazarın matbuat âleminde görülen ikinci eseri. Eserin bazı nüshalarında iç kapakta Gülzâr-ı Edeb Yahut Eş‘âr-ı Müntahabe ismi vardır. İç kapakta şairin ismi Ahmet Reşad olarak geçmektedir. Faik Reşad eserinden "Divançe-i Eş’âr” olarak bahseder.

Güldeste, “Erbab-ı Mütalaya” bölümü ile başlar (s. 3-5). Eserle ilgili bilgilerin ve şairin şiir görüşünün yer aldığı bu bölümde yazar, on beş, on altı yaşlarından itibaren şiir yazdığını, Fransızcayı öğrenip Batı edebiyatını tanıdıktan sonra, eski şiirimizin "hilâf-ı tabî’at, mugâyir-i hakîkat bir takım teşbîhât ve isti’arât” ile dolu olduğunu görünce şiir yazmaktan vazgeçtiğini ve eserlerini yok ettiğini söyler. Daha sonra daha mutedil davrandığını, eski tarz şiirin daha fazla itibar gördüğünü fark ettiğini ifade ederek şiirlerini yok etmekten duyduğu pişmanlığı anlatır ve Güldeste'yi, aklında kalan şiirler ile daha sonra yazdıklarını toplayarak meydana getirdiğini açıklar.

Güldeste, bu yazının ardından iki kitap halinde tertip edilmiştir. “Kitab-ı Evvel” (6-101)'de manzum eserler, “Kitab-ı Sânî” (102-135)'de mensur eserler vardır. “Kitab-ı Evvel” kendi içinde “Kısm-ı Evvel” (6-46), “Kısm-ı Sânî” (46- 101) olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. “Kısm-ı Evvel”, gazellere ayrılmış ve şair, gazellerin sayısı az olduğu için bu bölümün tertibinde "hurûf-ı heca"ya itibar edilmediğini belirtmiştir. Bu bölümde üçü Recâîzâde Mahmûd Ekrem’in, ikisi Kâzım Paşa'nın ve biri de Fuzûlî’nin gazeline olmak üzere 6 nazireye yer verilmiştir.

Faik Reşad’ın gazellerinde, şekil bakımından önemli bir değişiklik görülmez. Gazellerinde genellikle aşk konusunu işler. Faik Reşad, nazireler yazdığı Fuzulî'nin edasını ve Nedîm'in söyleyişini taklit etmeye çalışmıştır. Gazellerinde zaman zaman felsefi söyleyişlere, oğullarına öğütlere, İstanbul özlemine yer vermiş, bazen de bulunduğu şehri övmüştür. Faik Reşad'ın felsefi söyleyişlerinde metafizik boyutlar yoktur. O, bu tür beyitlerinde daha çok kadere inancını, Allah'ın inayetine olan güvenini ifade etmiştir. Zaman zaman atasözleri ve deyimlere yer veren Faik Reşad'ın gazellerinde mazmun kadrosunda da orijinalliği yakaladığı söylenemez.

“Kısm-ı Sânî” (Mütenevvia)'de yer alan manzumeler, şekil ve konu bakımından bir bütünlük arz etmezler. Münacat, muhammes, kaside (Sȃbık Maârif Nâzırı Mustafa Paşa ve Van valisine), tahmis, takriz ve tarihlerin yanı sıra bu bölümde yazar; “Bahar”, “Mülakat”, “Rica”, “İbtilâ-yı Mey”, isimlerini verdiği ve değişik nazım şekillerini kullandığı manzumelere yer vermiştir. Bunlardan “İbtilâ-yı Mey”, manzum hikâye denilebilecek, ibret verici bir manzumedir.

“Kıtaât ve Rubâiyât”, “Kısm-ı Sânî”nin ikinci bölümüdür. Klasik nazım şekillerinin ağırlıklı olduğu bu bölümde bir kölenin aşkını anlatan “Câvid” isimli manzum hikâye, seçilen konu bakımından dikkat çekicidir.

“Kitab-ı Sânî”, mensur eserlere ayrılmıştır. Yazar burada tavsiye, tezkire ve hikemî sözlerden başka Ekrem Bey'in bir lûgazının halline ve tercümelere yer vermiştir.

Eser,  1304/1886-87'de İstanbul'da basılmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Faik Reşad". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/faik-resad.