Sâbir Muhammed’in tamamlanmamış mesnevisi. Şu anki bilgilerimize göre eserin İstanbul Üniversitesi TY 1685 ve Millet Kütüphanesi Reşit Efendi 765/2’de olmak üzere iki nüshası bulunmaktadır (Yoldaş 2005: XVIII-XIX).

Sâbir Muhammed’in Gül ü Nevrûz’u 881 beyitten oluşmaktadır, aruzun "mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün" kalıbıyla yazılmıştır (Çaldak 2004: 8-12). Sultan IV. Mehmed’e sunulmak üzere 1080/1670 yılında yazılan eser tamamlanmamıştır. Celâl Tabîb’in Farsça Gül ü Nevrûz’unu esas alan Sâbir, şekil ve muhteva bakımından asıl metne sadık kalmıştır (Çaldak 2004: 14).

Tamamlanmamış olan mesnevinin konusu şu şekildedir: Şarkta Nevşâd şehrini Ferruh adlı adaletli bir hükümdar yönetmektedir. Bir gün Ferruh’un güneş kadar güzel bir evladı olur ve adını Nevrûz koyarlar. Hat sanatında hünerli olan Nevrûz ilim tahsilini tamamladıktan sonra savaş sanatını da öğrenir. Bir gün rüyasında kendisine kadeh sunan ve adının Gül olduğunu öğrendiği güzele âşık olur. Ağlayarak uyanan Nevrûz’da aşk halleri belirmeye başlar ve günden güne zayıflar. Sahrada dolaşırken bir kervanın önünde yürüyen genç Bülbül için bir meclis tertip eden Nevrûz, Bülbül’den Ferhâr şehrinin hükümdarı Müşgin Şâh’ın kızının adının Gül olduğunu, Bülbül’ün bu sarayda destan okuyan olduğunu öğrenir. Rüyasını ayrıntılı bir şekilde Bülbül’e anlatan Nevrûz, Bülbül’e aşkını anlatan bir mektup verir ve kendisine yardımcı olmasını ister. Ferhâr’a ulaşan Bülbül, Gül’ün huzurunda Nevrûz’un yakışıklılığını överek Gül’ün Nevrûz’a kulaktan âşık olmasını sağlar. Gül’ün dadısı Susen, Gül’ün âşık olduğunu bir şekilde öğrenerek Bülbül’ün yanına gider ve onu Gül’ün yanına tekrar getirir. Bülbül de Nevşâd şehrinde Nevrûz ile yaşadıklarını anlattıktan sonra Nevruz’un mektubunu Gül’e sunar. Öte yandan Nevrûz, Bülbül gittikten sonra iyice kötüleşir. Babası evladının bu durumundan haberdar olunca oğluna öğütler verir ancak kâr etmez. Bunun üzerine Nevrûz’a Behmen’i atabey olarak atar. Behmen ve Nevrûz ava çıktıkları vakit, aşk konusunda tartışırlar ve Behmen, Nevrûz’un her şeyini talan eder. Nevrûz, yanında kalan sadık hizmetçileriyle Ferhâr’a gitmeye karar verir. Bir pir sayesinde Bülbül’ün evini bulur ve Bülbül, Nevrûz’un gelişine çok sevinir. Birlikte Gül’ün sarayına giderler. Bülbül’ün sesini duyan Gül, hemen Sûsen’i Bülbül’ün yanına gönderir. Sûsen, Nevrûz’un güzelliği karşısında hayran olur ve gelenin Nevrûz olduğunu Gül’e söyler. Gül’ün yanındaki güzel sesli Nâhid, Bülbül’ün susması üzerine terennüme başlar. Nâhid, Nevrûz’a nasihat eder. Diğer taraftan Çin Hükümdarı elçiler göndererek Müşgîn Şâh’tan Gül’ü ister. Bu duruma iki âşık da çok üzülürler. Dadı Sûsen bir vesile ile Gül ve Nevrûz’u bir araya getirerek kavuşmalarını sağlar. Vuslat anında yapılan dualar kabul olduğu için dadı Sûsen ve Bülbül duaya başlarlar. Sâbir’in de kendisi için dua etmeye başladığı bu kısımda mesnevi son bulur (Çaldak 2004 : 111-185).

Sâbir’in eserinde vuslattan sonra yaşanan olağanüstü olayların yer aldığı kısımlar bulunmamaktadır. Tercüme eserler içerisinde önemli bir yeri olan Sâbir’in Gül ü Nevrûz’u Süleyman Çaldak tarafından yayımlanmıştır (2004).

Şairin biyografisi için bk. "Sâbir Pârsâ, Ağa-zâde Sâbir Pârsâ Muhammed Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabir-parsa-agazade-sabir-parsa