FURSAT-NÂME (ÂLÎ/ÇEŞMÎ)
sefer-nâme
Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa (d. 948/1541-ö. 1008/1600)

ISBN: 978-9944-237-87-1



Gelibolulu Mustafa Âlî’nin,  Sinan Paşa’nın Gürcistan seferini anlattığı eseridir. Gürcistan seferine  katılan Âlî, Paşa’nın isteği üzerine   980/1572'de yazmaya başladığı Fursat-nâme'yi 981/1573'te tamamlamıştır. Fursat-nâme, Âlî’nin Nusret-nâme adlı eserinin devamı niteliğinde olup manzum ve mensur karışık bir eserdir. Gürcistan seferini ve tarihteki aktörleri yansıtması açısından değerlidir. Eserin bizzat savaşa katılan bir tarihçi tarafından kaleme alınması da  ayrıca önem taşır.

Fursat-nâme'nin bilinen tek nüshası  Berlin, Preussische Staatsbibliothek nıs. or. oct. 2927’de kayıtlı olup eser bu nüshanın  1b-53b yaprakları arasındadır. İlk defa 1989 yılında Rana von Mende tarafından ele alınmış ve Arap harfli metin daktilo edilmiş hâli ile Almancaya çevrilerek yayınlanmıştır (1989). Eserle ilgili bir değerlendirme de Cornell H. Fleischer tarafından yapılmıştır. Fursatnâme  İ. Hakkı Aksoyak tarafından 2019'da  yayınlanmıştır.

Şair biyografisi için bk. Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ali-cesmi-gelibolulu-mustafa


Eserden Örnekler


Hâkim-i mülk-i Yunan melikü’l-ümerâ-yı sâmî-mekân anî bih Karaman beglerbegisi Hasan Paşa bir gürûh-ı pür-şükûh-ı kişver-güşâyla selâma turdı ki kolındagı kulları migferdâr ve her biri kolında üsküfli şâhin gibi cân-şikâr olup meydân-ı rezme terakkub u intizârda ve arsagâh-ı neberde tarassud-ı bî-şumârda yek-dil ü yek-cihet olduklarından mâ-adâ ümerâ-yı Karaman ve sipâh u zuamâ-yı Yunan yollu yollarınca saf saf turdılar ve kollu kollarında serdâr-ı kâm-kâr selâmına el kavşurdılar.

Karamanîler oldı Karadeniz

Geldi emvâca itdi cûş u hurûş

Karaya çıkdı sandı anı gören

Bir bölük mâhiyân-ı cevşen-pûş (Aksoyak 2019: 187).

Kaynakça


Aksoyak, İ. Hakkı (2019). “Gelibolulu Mustafa Âlî: Fursatnâme”. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi. 3 (1): 171-220.

Fleischer, Cornell H.(2008). Tarihçi Mustafa Âlî Bir Osmanlı Aydın ve Bürokratı. Çev: Ayla Ortaç. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Mende, Rana von (hzl.)(1989). Mustafa Âlî’s Fursatname. Berlin: Klaus Schwarz.

Atıf Bilgileri


Aksoyak, ismail. "FURSAT-NÂME (ÂLÎ/ÇEŞMÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/fursat-name-ali-cesmi. [Erişim Tarihi: 19 Haziran 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 BEDİÜ'R-RUKÛM/ REBÎÜ'L-MERSÛM (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
2 CÂMİÜ'L-BUHÛR DER-MECÂLİS-İ SÛR (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa Doç. Dr. Mehmet ÖZDEMİR
Görüntüle
3 DAKÂİKU'T-TEVHÎD/BEDÂYİ'U'L-METÂLİ' (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
4 DÎVÂNLAR (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
5 GÜL-İ SAD-BERG (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
6 HULÂSATÜ'L-AHVÂL (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
7 MAÂLİMÜ'T-TEVHÎD (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
8 HADÎS-İ ERBAÎN (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
9 MECMAU'L-BAHREYN (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
10 MİHR Ü MÂH (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa Prof. Dr. Ahmet İÇLİ
Görüntüle
11 MİHR Ü VEFÂ (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
12 NİKÂTÜ'L-KÂL FÎ-TAZMÎNİ'L-MAKÂL (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
13 RİYÂZÜ'S-SÂLİKÎN (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
14 SUBHATÜ’L-ABDÂL (ÂLÎ/ ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
15 SUBHATÜ'L-İNÂBE (ÂLÎ/ÇEŞMÎ) Âlî/Çeşmî, Gelibolulu Mustafa ismail Aksoyak
Görüntüle
16 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
17 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
18 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
19 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
20 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
21 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
22 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
23 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
24 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
25 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle