FÎHÎ MÂ FÎH TERCÜME VE ŞERHİ
tercüme ve şerh
Aşkî, Mustafa (d. 1200-1204/1785-1789 - ö. 1288-1294/1871-1877)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Fîhi Mâ Fîh Tercüme ve Şerhi uzun yıllar Mekke ve Medine’de Mesnevî okutmuş bir Mevlevî şeyhidir olan Kilisli Aşkî Mustafa bin Ömer el-Kilisî’nin bir eseridir. O, Mevlânâ’nın eserlerinden ilham almış bir mutasavvıf şâirdir. Mevlevî olması dolayısı ile Mevlevîler arasında eserleri okunmakta ve takip edilmektedir. Hanya (Girit) Mevlevîhânesi’nin kütüphane kayıtları arasında yer alan “1 cild Aşkî Dede’nin tercümesiyle mütercem Fîhi Mâ Fîh tercüme ve şerhi” (Kara 2006: 103) ifadesinden hareketle bu eserin varlığından haberdarız. Ancak kütüphanelerde eserin bu nüshasına ya da başka nüshalarına henüz ulaşılamamıştır.

Aşkî’nin Hanyevî Mehmet Şefîk Efendi’ye ithaf ettiği Vahdet-nâme adlı eseri; Mehmet Şefîk Efendi’nin Divânçe’sinde Vahdetnâme’den bahsediyor oluşu, ayrıca Hanya Mevlevîhânesi’nde “1 cild Dîvân-ı Aşkî Dede” (Kara 2006: 111) kütüphane kaydının olması dolayısıyla bu eserin de Aşkî Mustafa Efendi’ye ait bir eser olduğunu kanaatindeyiz. Bununla birlikte H. 1274, 1275 ve 1284 yıllarında istihsah edilen Aşkî Mustafa Efendi’nin Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif isimli külliyatında ve H.1263 tarihli Ta’tirü Ercâi’d-Devleti’l-Mecîdiyye bi-Tîbi Ahbâri Beledi Hayri’l-Beriyye isimli Medine tarihine dair eserinde de Fîhi Mâ Fîh Tercümesi ve Şerhi ile alakalı bir ifadenin bulunmadığını belirtmemiz gerekir. Eser hâlen kayıptır. Eserin Aşkî Mustafa Efendi'ye ait olduğuna dair ilk tespit Mehmet Şamil Baş tarafından bir yüksek lisans tezinde (Baş 2007) ve bir makalede (Baş 2012) yapılmıştır.

Şairin biyografisi için bk. “Aşkî, Mustafa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/aski-mustafa

Eserden Örnekler



Kaynakça


Aşkî Mustafa Efendi. Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif. İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Ktp. No: 9.

Aşkî Mustafa Efendi. Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif. Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Ktp. Yazma No: 662.

Aşkî Mustafa Efendi. Dîvân-ı Fevâidu’l-Uşşâk (Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif). Süleymaniye Ktp. Hacı Mahmut Efendi, No: 3934.

Aşkî Mustafa Efendi. Ta’tirü Ercâi’d-Devleti’l-Mecîdiyye bi-Tîbi Ahbâri Beledi Hayri’l-Beriyye. İÜ Ktp. Türkçe Yazmaları. No: 1488-1490.

Baş, Mehmet Şamil (2007). Aşkî Mustafa Efendi’nin Vahdet-nâme Mesnevisi (Metin, Muhteva, Tahlil). Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Baş, Mehmet Şamil (2012). “Aşkî Mustafa Efendi'nin Hayatı Eserleri Ve Sâkînâme Mesnevîsi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35: 249-280.

Kara, İsmail (2006). Hanya / Girit Mevlevîhânesi Şeyh Ailesi – Müştemilâtı –Vakfiyesi – Mübadelesi. İstanbul: Dergah Yay.

Mehmed Şefîk Efendi (1293). Dîvânçe-i Hanyevî Şefîk Efendi. İstanbul: Ahter Matbaası.

Atıf Bilgileri


BAŞ, Mehmet Şamil. "FÎHÎ MÂ FÎH TERCÜME VE ŞERHİ". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/fihi-ma-fih-tercume-ve-serhi. [Erişim Tarihi: 22 Aralık 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 AŞKNÂME Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
2 VAHDETNÂME Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
3 DER NA’T-I MESNEVÎ VE SÂHİB-İ MESNEVÎ Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
4 Mİ'RÂCNÂME Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
5 SÂKÎNÂME Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
6 DÎVÂN (AŞKÎ) Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
7 TA’TİRÜ ERCÂİ’D-DEVLETİ’L-MECÎDİYYE Bİ-TÎBİ AHBÂRİ BELEDİ HAYRİ’L-BERİYYE Aşkî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
Görüntüle
8 MİFTÂHÜ'L-KULÛB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
9 NUHBETÜ'L-ÂDÂB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
10 KENZÜ'L-FEYZ Fİ'S-SÜLÛK VE ÂDÂBİ'T-TARÎKİ'L-HALVETİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrî-zâde Araş. Gör. Ayşenur Aydınlı
Görüntüle
11 MEDÂR-I VÂHİDİYYET VE MERKEZ-İ AHADİYYET (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
12 RAVZATÜ'L-ALİYYE FÎ TARÎKATİ'Ş-ŞÂZELİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
13 SEYRÜ'L-ESMÂ VE SIRRU'L-MÜSEMMÂ FÎ ŞERHİ'L-ESMÂ'İ'L-İSNÂ AŞERE ER-RUFÂ'İYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
14 ŞERH-İ TUHFETÜ'L-MÜRSELE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
15 TİBYÂNU VESÂ'İLÜ'L-HAKÂYIK FÎ BEYÂNİ SELÂSİLİ'T-TARÂ'İK (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
16 DÎVÂN (SERMEST) Abdullah Sermest, Kilisli Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
17 ÂDÂBÜ’Z-ZÂKİRÎN VE NECÂTÜ’S SÂLİKÎN Fuhûlî, Karamollazâde Şeyh Abdülhamîd Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle