FARSÇA DÎVÂN (SABÛHÎ, ŞEYH AHMED DEDE)
şiirler
Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede (d. 992/1584 - ö. 1057/1647)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Sabûhî'nin şiirlerinin ihtiva ettiği eseri. Sâkıp Mustafa Dede, şairin bu eserini elifbânın harflerine göre yazmak istediğini ancak tamamlayamadan vefat ettiğini belirtmiştir. Eserdeki şiirler şairin Türkçe Dîvân’ının içine serpiştirilmiştir. Müellifin Türkçe Dîvân’ındaki Farsça kasidesi elifbânın elif ve gazelleri elif, be, te, dal harfleriyle yazılmıştır. Buna göre şairin Farsça Dîvân’ını tamamlayamadan vefat ettiği söylemi doğrudur. Türkçe Dîvân’da 93 beyit Farsça şiir bulunmaktadır. Bu şiirlerin nazım şekilleri ve beyit sayıları şöyledir: 20 beyitli 1 kaside, 5 beyitli 5 gazel, 7 beyitli 3 gazel, 6 beyitli 1 gazel, 9 rubai, 2 beyitli 1 kıta, 1 müfred.

Şairin tasavvuf zemini üzerine inşâ edilen gazelleri âşıkâne, rindâne ve hakîmânedir. Gazellerde sâkî, meygede, şarâb, mest, deyr-i muğân, meyhâne, câm-ı visâl gibi tasavvufî terimler kullanılmıştır. Farsça gazel söyleme noktasında başarılı olan şair, Mevlânâ, Hâfız-i Şîrâzî ve Zuhûrî-i Türşîzî’den etkilenmiştir. Bütün gazellerinde Sabûhî mahlasını kullanan şair bir gazelinde söz bilen Sabûhî’nin aslen Rum diyarından olduğunu, ancak şiirde Acem tarzından istifade ettiğini ifade etmiştir. Rubaileri âşıkane ve felsefîdir.  Sabûhî’nin Farsça şiirlerinde Sebk-i Hindî üslubunun etkili olduğu görülmektedir, ancak o bir Sebk-i Hindî şairi sayılmaz. Bu akımdan diğer şairler gibi etkilenmiştir.

Şairin biyografisi için bk. “Sabuhi, Şeyh Ahmed Dede”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabuhi-seyh-ahmed-dede

Eserden Örnekler



Kaynakça


Akkuş, Mehmet ve Ali Yılmaz (2006). Sefîne-i Evliyâ. İstanbul: Kitabevi Yay.

Değirmençay, Veyis (2013). Farsça Şiir Söyleyen Osmanlı Şairleri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yay.

Erdağı, M. Sadık (2002). Rıza Tezkiresi. Ankara: Gökkuşağı Kitabevi.

Ergun. S. Nüzhet (1933). Sabûhî, Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Kanaat Kütüphanesi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (2001). Tuhfe-i Nâilî II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Önkaş, Nilgün Açık (2015). Klasik Türk Edebiyatında Mevlevîlik Kültürü ve Mevlevî ŞâirlerMuğla: Gece Kitaplığı.

Sâkıp Mustafa Dede (1283). Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyyân. Kahire: Mektebe Vehbe.

Sarı, Mehmet (1992). Sabûhî Ahmed Dede Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Türkçe Divanının Tenkitli Metni: İnceleme-Tenkitli Metin. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Kaska, Çetin. "FARSÇA DÎVÂN (SABÛHÎ, ŞEYH AHMED DEDE)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/farsca-divan-sabuhi-seyh-ahmed-dede. [Erişim Tarihi: 07 Temmuz 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 SAKÎ-NÂME (SABÛHÎ) Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Prof. Dr. Mehmet Sarı
Görüntüle
2 İHTİYÂRÂT-I SABÛHÎ Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Dr. Emre Töre
Görüntüle
3 MÜNÂZARA-İ ŞEB Ü RÛZ (SABÛHÎ) Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Dr. Emre Töre
Görüntüle
4 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (SABÛHÎ) Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Dr. Emre Töre
Görüntüle
5 MAHMÛD U EYÂZ (SABÛHÎ) Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Dr. Emre Töre
Görüntüle
6 TENBÂKÛ-NÂME (SABÛHÎ) Sabûhî, Şeyh Ahmed Dede Dr. Emre Töre
Görüntüle
7 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
8 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
9 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
10 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
11 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
12 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
13 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
14 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
15 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
16 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle