Mehmet Ziya Bey’in kaleme aldığı tiyatro. İç kapak sayfasında eserin daha önce Tercüman-ı Hakikat gazetesinde tefrika olarak neşredildiği bilgisi yer alır. Künye bilgileri arasında basıldığı yayınevi veya matbaanın adı yoktur. 1298/1881-1882 yılında yayınlanan eser, her biri ikişerli sütunlara bölünmüş kırk iki sayfadan ibarettir. Önce tiyatronun on altı kişiden oluşan şahıslar kadrosu isimleri, temel fiziki portreleri ve birbiri ile ilişkileri üzerinden liste halinde tanıtılır. Ardından Mehmet Ziya Bey’in imzasıyla “Tazarru ve Niyaz” başlıklı kısım gelir. Burada yazar henüz on üç yaşında olduğunu ve bu tiyatronun ilk eseri olduğunu bildirerek acemiliklerinin hoş görülmesini talep eder. Dört fasıldan oluşan eserin her faslı kendi içinde çeşitli perde ve meclisler barındırmaktadır.

Birinci fasıl, Cavit Bey adında bir gencin babasının vefatından sonra ona kalan mirası annesi Nafia Hanım’a bırakmak istemesi ile başlar. Kız kardeşi Fıtnat Hanım ile yas tutar. Nafia Hanım, kendisinden yaşça hayli büyük olan kocasını yıllarca Rüstem adında bir kerhaneci ile aldatmış ve onu zehirleyerek öldürmüştür. Onun bu ahlaksızlıkları çevresi tarafından bilinse de oğlunun ve kızının hiçbir şeyden haberi yoktur. Nafia Hanım, âşığı ile rahat bir hayat sürebilmek için evdeki hizmetçi Dilruba’yı, oğlunu, kızını ve oğlunun nişanlısını da aynı yolla zehirlemeye çalışır. Sonunda hilesi Dilruba’nın mektubu ile ortaya çıkar ve tutuklanır.

Eserde tiyatro dili, sahne ve dekor tasvirleri yerinde kullanılmış, kişilerin eylemleri parantezler içinde açıkça ifade edilmiştir. 

Yazarın biyografisi için bk. “Mehmet Ziya Bey”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-ziya-bey