- Yazar Biyografisi (TEİS)
? - Madde Yazarı: Araş. Gör. HARUN COŞKUN
- Eser Yazılış Tarihi:1201/1786
- Yazıldığı Saha:Çağatay
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:25/07/2022
DÜRR-İ YETÎM
Hz. Peygamber hakkında siyer?
ISBN: 978-9944-237-87-1
Müellifi bilinmeyen siyer türünde yazılmış eser. 1201/1786 tarihinde kaleme alınmış olan Dürr-i Yetîm isimli eserin bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Özel Koleksiyon bölümünde 00015 numarada kayıtlıdır. 415 varaktan oluşan eser 18. yüzyılda Çağatay Türkçesi ile kaleme alınmıştır. Saman sarısı ciltle kaplı olan eser; nesih yazı türü, siyah yazı rengi ile koyu gri renkli kağıt üzerine yazılmıştır. Aslında mensur biçimde yazılmasına karşın müellif, anlatımın akışını güçlendirmek adına bazı satırlara manzum kesitler de eklemiştir. Manzum-mensur karışık biçimde kaleme alınan Dürr-i Yetîm’in 1b varağı 15, diğer tüm varaklar 19 satırdan oluşmaktadır.
İslam peygamberi Hz. Muhammed’in çocukluğundan vefatına değin dikkat çekici konuların yer aldığı eserin çoğu yerinde, Kur’ân-ı Kerîm’den ayetler, bazı dua ve hadis içerikli Arapça ibareler yer almaktadır. Bunların yanı sıra Hz. Peygamber'in hane halkına, ilk vahyin iniş sürecine, miraç mucizesine, peygamberlik öncesi ve peygamberlik döneminde yapılan savaşlara, dört büyük halifeye ve peygamberliğin alametlerine madde madde yer verilmiştir. Eserde peygamberliğin alametleri hususunda bizatihi gösterilen ve kendisi dışında gelişen tabiatüstü olaylara yer verilirken bu deliller müellif tarafından ilmî gerçekliklere bağlanarak Hz. Muhammed’in peygamberliğinin hak bir peygamberlik olduğu ispatlanmaya çalışılmıştır.
Müellifle ilgili herhangi bir bilgi bulunmamasına karşın yazar, sık sık eserini diğer yazarlarla karşılaştırıp eserinin onlardan daha üstün bir dille kaleme alındığını dile getirmiştir. Bu bağlamda, özellikle bir yerde eseriyle ilgili olarak geçen “imâm müstagferî delâ'ilü’n-nübüvvede kiltürgen rivâyetlerdin rûşenrak irdi“ (38b/17) ibaresi dikkat çekicidir.
Eser üzerine İstanbul Kültür Üniversitesinde Harun Coşkun tarafından doktora tezi hazırlanmaktadır.
Eserden Örnekler
...Ebû Bekr sıddîk radıyallahu anhdın nakl kılınur kim aydı min câhillık zamânıda bir dırahtnıŋ sâyeside olturup irdim nâgâh kördüm kim ol dırahtdın bir şâh miniŋ tarafımga kildi tâ kilip başımga tigdi ve min aŋa harâb aytur irdim bu ne vâkı’dur ol dırahtdın âvâz kildi kim filân vaktde bir peygamber zâhir bolur halk aŋa îmân kiltürgey ve sin bularnıŋ hemmesidin sa’âdetmend bolgaysin aydım rûşenrak beyân kılgıl... (Dürr-i Yetîm, vr. 13b-14a).
Kaynakça
Dürr-i Yetîm. Süleymaniye Kütüphanesi Özel Koleksiyon Bölümü, Kayıt No: 00015.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | VAGZ-I AZAD | AZADI, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
2 | BEHİŞTNAMA | Azadı, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
3 | HEKAYAT (AZADI) | AZADI, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
4 | BEŞ NAMAZ | Azadı, Dövletmemmet | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (ARŞÎ) | Arşî, Hoca Cahân (Yakup) | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (GAYIBI) | Gayıbı, Mahmut | Doç. Dr. soner sağlam |
Görüntüle | ||
7 | KÜLLİYÂT-I MESNEVÎ-Yİ HARÂBÂTÎ | Harâbâtî, Muhemmed Binni Abdulla | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
8 | MANTIKU'T-TAYR (HOTENÎ) | Hotenî, İbrahim | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
9 | TEZKİRE-İ ARSLANHAN | Kâsımî | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (MEHZÛN) | Mehzûn, İsmail | Prof. Dr. Adem Öger |
Görüntüle |