- Yazar Biyografisi (TEİS)
Şerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844) - Madde Yazarı: Doç. Dr. Ferdi Kiremitçi
- Eser Yazılış Tarihi:1237/1822
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Menkıbe
- Yayın Tarihi:23/03/2022
DÜRR-İ MANZÛM (ŞERÎFÎ)
mesnevi/menakıbnameŞerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Muhammed Şerîfî’nin menakıbname türündeki mesnevisi. Eser, mesnevi nazım şekliyle ve 605 beyit hâlinde aruzun “fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün” kalıbıyla yazılmıştır 1237/1822 tarihinde tamamlanan eser, Hanefî mezhebinin kurucusu Ebû Hanîfe (ö. 150/767) ve talebesi İmâm Yûsuf (ö. 182/798) ile ilgili çeşitli kıssalardan oluşmaktadır.
Münacat ve sebeb-i te'lif bölümleriyle başlayan eseri çeşitli konuların anlatıldığı 15 menakıp takip etmektedir. İlk 12 beyitte -başta Hz. Muhammed olmak üzere- bütün güzel vasıflara sahip olan peygamberlerden ve onların varisleri konumundaki âlimlerden dolayı Allah’a şükredilmekte; bundan sonraki 31 beyitte de eserin yazılış sebebi açıklanmaktadır. Tetimme-i kitap/sonuç mahiyetindeki son bölümde ise “âlimlere övgü, hak ve batıl mezheplerle ilgili görüşler, nasihat ve nasihat etmenin önemi, dua” gibi konular işlenmiştir. Eserde anlatılan ilk 10 menkıbe Ebû Hanîfe ile, diğerleri ise talebesi İmâm Yûsuf’la ilgilidir.
Eserin tek nüshası Milli Kütüphane de (Arşiv nu. 06 Mil Yz A 2032) yer almaktadır. Eserin metin neşri ve incelenmesi için bir makale ile kaleme alınmıştır (Kiremitçi 2013).
Şairin biyografisi için bk. “Şerîfî, Muhammed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/serifi-muhammed
Eserden Örnekler
Mesnevi/1. Menkıbe
Pes amelde mezhebin bilin eyâr
Bu menâkıbları eyler güş-vâr
Ol zamân kim ol nebî İdrîs ayân
Buldı Hakk’ın lutf-ile cây-ı cinân
Bir dem Hak’dan dileyüp destûr kerem
Urdı arş altında seyrâna kadem
Gördi Cebrâ'îl dahı hem İsrâfîl
Turur anda Mîkâ'îl ü Azrâ'îl
Didi İdrîs ey efâzıl melek
Peyk-i Hazret hâzin-i sır nüh-felek
Ey hâzin-i ilm-i hakâ'ik-hüner
Bir su'âl var size virin haber
Didiler söyle su'âlin yâ Resûl
Tâ cevâbın virelim mümkünse ol (Kiremitçi 2013: 979-980).
Kaynakça
Artvinli, Taner (2002). “Şair Mehmed Şerifî”. Folklor/Edebiyat, 4 (32): 333-337.
Fındıkoğlu, Z. Fahri (1941). “Erzurum Şairlerinden Şerifî”. Ülkü Dergisi, 17 (100): 309-315.
Kırzıoğlu, M. Fahreddin (1980). “Erzurumlu Şair Mehmed Şerifî ve Pend-i Gülistan’ı”. Köz Dergisi, 5: 3-18.
Kiremitçi, Ferdi (2009). Muhammed Şerifî’nin Hayatı, Edebî Kişiliği, Eğitim Anlayışı ve “Pend-i Gülistan” Adlı Eseri (İnceleme-Tenkitli Metin). Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Kiremitçi, Ferdi (2013). “19. Yüzyıl Klasik Şairlerimizden Muhammed Şerîfî’nin Dürr-i Manzûm Adlı Menakıpnamesi”. Turkish Studies, 8 (4): 969-1032.
Kiremitçi, Ferdi (2017). “Klasik Türk Edebiyatı Manzum Nasihatname Geleneğinin Son Hacimli Örneği: Muhammed Şerîfî ve Pend-i Gülistân Mesnevisi”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8 (19): 176-206.
Muhammed b. Ahmed b. Halîl Erzurûmî. Pend-i Gülistân-ı Şerîf. Millî Kütüphane: 3314.
Muhammed b. Ahmed b. Halîl. Pend-nâme. Erzurum İl Halk Kütüphanesi: 15455.
Umut Demir, Cansu (2019). Tuhfe-i Şerîfî (İnceleme-Metin-Bağlamlı Dizin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | PEND-İ GÜLİSTÂN (ŞERÎFÎ) | Şerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844) | Doç. Dr. Ferdi Kiremitçi |
Görüntüle | ||
| 2 | MEVLİD (ŞERÎFÎ) | Şerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844) | Doç. Dr. Ferdi Kiremitçi |
Görüntüle | ||
| 3 | KASÂ’İD (ŞERÎFÎ) | Şerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844) | Doç. Dr. Ferdi Kiremitçi |
Görüntüle | ||
| 4 | TUHFE-İ ŞERÎFÎ (ŞERÎFÎ) | Şerîfî, Muhammed (1185/1771–1260/1844) | Doç. Dr. Ferdi Kiremitçi |
Görüntüle | ||
| 5 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
| 6 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
| 7 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
| 8 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
| 9 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
| 10 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
| 11 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
| 12 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 13 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
| 14 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |