DÎVÂNÇE / MECMÛ’A-İ NU’MÂN SÂBİT EFENDİ (SÂBİT)
şiirler
Sâbit, Nu’mân Sâbit Efendi (d. 1103/1692 – ö. 1182/1768)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Sâbit mahlasını kullanan Nu’mân Sâbit Efendi’nin şiirlerini ihtiva eden eser. Aslında küçük bir divançe olan ama dönem özelliğine göre "Mecmua" olarak adlandırılan bu eser, 1 gazel ve 10 mesnevinin yer aldığı 6 varaktan oluşmaktadır. Eser, Sivas Ziya Bey Yazma Eser Kütüphanesi, 357/1 numarada kayıtlıdır. Mecmuanın ilk sayfasında “Merhûm Sivaslı Nu’mân Sâbit bin Ahmed Hamdî Efendi ki, nâzım-ı manzûmesidür (1a)” şeklinde bir ifade mevcuttur.

Eser, Nu’mân Sâbit Efendi tarafından, Mezâkî’nin Dîvân'ında yer alan "gelmez" redifli gazeline (Mermer 1991: 409) yazılmış bir tahmis ile başlamaktadır. Devamında mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmış 64 beyitten müteşekkil bir münacat yer almaktadır. Yine mesnevi türünde “Nefs-i Emmâreden Şikâyet”, “Der-Medh-i Resûl-i Ekrem Salla’llâhu Aleyhi Ve’sellem”, “Mîrâc-ı Resûl”; “Der-Sitâyîş-i Cenâb-ı Çâr-yâr-ı Radıya’llâhu Anhum”, “Der-Sitâyîş-i Hazret-i Ömer Radıya’llâhu Anhum”, “Der-Sitâyiş-i Hazret-i Osmân Radıya’llâhu Anhum”, “Der-Sitâyîş-i Hazret-i Alî Radıya’llâhu Anhum” başlıklı dört halife ve “Der-Medh-i Sultân Mustafâ Han” başlıklı dönemin hükümdarı III. Mustafa’nın övüldüğü methiyelere yer verilmiştir. Hem edebî hem de dinî, tasavvufi içerikte eserler telif eden Nu’mân Sâbit Efendi, Arapça ve Farsça dillerine, bu dillerde manzum kaleme alacak kadar hâkimdir.

Mecmuanın içerisinde bulunan miraç manzumesi üzerine Hakan Yekbaş tarafından bir çalışma gerçekleştirilmiştir (2011).

Yazarın biyografisi için bk. “Sâbit, Nu’mân”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabit-numan 

Eserden Örnekler


Tahmîs

I

Nice demdür ki gözden gitdi ol nûr-ı basar

Gubâr-ı makdeminden tûtiyâ-yı çeşm-i ter gelmez

Aceb n’oldı peyâm-ı dilber-i Yûsuf-nazar gelmez

Gidüp peyk-i nesîm eglendi murg-ı nâme-ber gelmez

Aceb yâd illere düşdük ki aslâ bir haber gelmez

...

V

O kâfir geşt-i bâg eyler rakîb-i hem-çü sîretle

Geçer ömr-i azîz-i nâzenînüm derd ü mihnetle

Şeb-i mihnetde kaldum gerçi Sâbît gibi firkatle

Hele şükrüm Mezâkî hep budur ümmîd-i vuslatla

Geçer eyyâm-ı firkat göz yumup açmak kadar gelmez (Müftî Nu’mân Sâbit Efendi, 1b)


Kaynakça


Mermer, Ahmet. (1991). Mezâkî Hayatı, Edebi Kişiliği ve Divanı’nın Tenkidli Metni. Ankara: AKM Yay.

Müftî Nu’mân Sâbit Efendi. Mecmû’a-i Nu’mân Sâbit Efendi. Sivas Ziya Bey Yazma Eser Kütüphanesi. Nu. 357/1.

Yekbaş, Hakan. (2011). "Sarıhatipzâdelerden Numan Sâbit Efendi ve Bilinmeyen Mi’râciyesi". Kültür Tarihimizde Sivaslı Bir Aile Sarıhatipzadeler. (ed. A. Yıldız). Sivas: Burciye Yay.

Atıf Bilgileri


UZUN, Oğuzhan. "DÎVÂNÇE / MECMÛ’A-İ NU’MÂN SÂBİT EFENDİ (SÂBİT)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divance-mecmu-a-i-nu-man-sabit-efendi-sabit. [Erişim Tarihi: 12 Aralık 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MECMÛ'A (SÂBİT) (Sivas Ziya Bey Yazma Eser Kütüphanesi, 189) Sâbit, Müftî Nu’mân Sâbit Efendi Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
2 MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) Hıfzî Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR
Görüntüle
3 NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin Diğer Aybala Sena KÜTÜK
Görüntüle
4 DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
5 TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullah Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
6 TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
7 TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
8 DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi Diğer Ahmet Serdar Erkan
Görüntüle
9 MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
10 AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi Diğer Nükran ERBAŞ
Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler
Görüntüle
11 DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk
Görüntüle