DÎVÂNÇE (DÂNİŞ)
şiirler
Dâniş, Hasan (d. 1249/1833 - ö. 1293/1876)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Hasan Dâniş Bey’in çeşitli konularda yazılmış bazı şiirleri. 7 yapraktan ibaret olan eser, 49x19 ölçülerine sahiptir. İçerisinde 2 naat, bir Kerbelâ Mersiyesi, 9 gazel ve şairin, babası Sa’îd Mûsâ Hulûsî Paşa’nın Tuna’da şehit olması üzerine kaleme aldığı tarih bulunmaktadır. Söz konusu tarih, H. 1270 / M. 1853 yılını göstermektedir.

Dîvânçe içerisinde bulunan Kerbelâ Mersiyesi ise terkîb-i bend nazım şekliyle yazılmış olup 4 bent ve toplam 100 beyitten oluşmaktadır. Mersiye, felekten şikayet ile başlayıp Hz. Hüseyin'in kahramanlığı ve büyüklüğünün anlatılmasıyla devam etmektedir. Ardından Kerbelâ'da Hz. Hüseyin'in şehit edilişi anlatılmış ve Kerbelâ toprağının etrafa misk kokuları yaydığı dile getirilmiştir. Yezîd'in ihanet ettiği ve mahşerde cezalarının çok olacağı belirtilmiştir. Son kısımda ise şair, dua ederek Kerbelâ şehitlerinin hürmetine şefaate nail olmak istemektedir (Yörür 2018: 683). Mersiye, Ali Yörür tarafından çalışılmıştır.

Bu manzumelerin dışında eserde, tasavvufî özellikler taşıyan tercî-i bend nazım şekliyle yazılmış yedişer beyitten oluşan beş bentlik bir Sâkînâme bulunmaktadır. Sâkînâme, Elest meclisine telmihle başlamaktadır. Dünyaya gelmiş olmaktan dolayı duyulan üzüntü, pişmanlık, gam, keder ve sıkıntı dolu dünyadan kurtulma arzusu manzumenin bütününe hakim olan duygudur (Gürgendereli 2002: 337). Dîvânçe içinde yer alan Sâkînâme, Müberra Gürgendereli (2002) tarafından çalışılmıştır.

Eser, Edirne Selimiye Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar Bölümü, 2206 numarada kayıtlıdır. 

Müellifin biyografisi için bk. “Dâniş, Hasan”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/danis-hasan

Eserden Örnekler


Sakinâme’den (5. Bent)

İlâhî eyleme mahrûm-ı neş’e-i dîdâr

Yeter bu girye-i hicrân u dîde-i hûn-bâr

Gönül piyâle-keş-i ibtilâ-yı kahr-ı zemân

Hazîn-i câm-ı kaderdir ki ‘aynı derd-i humâr

Felâket-i ser-i endûhu şimdi yâd eyler

Tebâh-ı bezm-i belâ âşinâ-yı dâr u diyâr

Bir oldu sâkî-i bahtımla sâgar-ı gerdûn

Bu gûne kıldı serâsîme devr-i nâ-hem-vâr

Eğerçi ser-zede-i hîç-kâre bî-pâyân

Melâlet-i ser-i endûha var mı hadd ü şümâr

Siyâh-kâre-i pür-inkisârdır Dâniş

Derûn-ı seng-i melâmetle tîşe-i divâr

Yeter kim olduğumuz mübtelâ-yı dâğ-ı derûn

İlâhî eyle bizi câm-ı lutf ile memnûn (Gürgendereli 2002: 340)


Kaynakça


Gürgendereli, Müberra (2002). “Hasan Dâniş Beğ’in Sâkînâmesi”. Türk Kültürü (470): 335-340.

Yekbaş, Hakan (2014). “Dâniş, Hasan”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/danis-hasan.

Yörür, Ali (2018). Hasan Dâniş Bey'in Kerbelâ Mersiyesi. Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi. 680-694.

Atıf Bilgileri


Şahinkaya, Şebnem Şerife. "DÎVÂNÇE (DÂNİŞ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divance-danis-tees-1711. [Erişim Tarihi: 24 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂNÇE (DÂNİŞ) Dâniş, Hasan Prof. Dr. Müberra Gürgendereli
Görüntüle
2 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
3 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
4 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
5 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
6 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
7 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
8 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
9 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle