DİVANÇE 1 (ZEVKÎ/CELÂL, RECÂ'Î-ZÂDE MEHMED CELÂL BEY)
şiirler
Zevkî/Celâl, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Bey (d. 1838/1254 - ö. 1300/1882)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Encümen-i Şuarâ şairleri arasında yer alan Recâ'î-zâde Mehmed Celâl Bey’in eseri.  Şairin “biri vâdî-i âdîde ve diğeri tarz-ı hevâyîde” iki divançesinin olduğundan bahsedilmektedir (İnal 1999: 303). Hezliyat alanındaki şiirlerini Zevkî mahlasıyla yazan şair, gazellerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmakla birlikte Farsça şiirler de yazmıştır. Kâfile-i Şu’arâ’da belirtildiği üzere şairin hezliyat ve mizah içeren şiirleri ağırlıktadır. Ancak şairin divançelerinin herhangi bir nüshası günümüze ulaşmamıştır (Tevfik 2017: 159).

Son Asır Türk Şairleri’nde ise şairin şiirlerinin basılmamış olduğundan bahsedilir. Şairin bazı şiirleri dönemin gazetelerinde ve dergilerinde basılmıştır. Örneğin Dolap dergisinin şairler kadrosu içerisinde yer alan Recâ'î-zâde Mehmed Celâl Bey’in derginin 16 ve 17. sayılarında “İzzetli Celâl Beyefendi’nin Gazel-i İcaz-tırâzıdır”, “Gazel-i Mu‘ciz” başlıklı toplam iki (2) şiiri yer almaktadır. Bu şiirin sonunda ayrıca şöyle bir nota da yer verilmektedir: “Bu gazel-i icaz-ı müştemil Celâl Beyefendi’nin birader-i ekremi ve asarının kadir ve kıymeti erbab-ı kemalin müsellemi olan izzetli Ekrem Beyefendi’nin gazel-i bi-bedeline naziredir” (Dolap 1219: 136).

Şairin biyografisi için bk. “Zevkî/Celâl, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Bey”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/zevki-celal-recaizade-mehmed-celal 

Eserden Örnekler


İzzetli Celâl Beyefendi’nin Gazel-i İcaz-tırâzıdır

Ra’d u berk-ı pür-belâ-yı âsumândır âhımız

Sâye-i dûd-ı dil-i âteş-feşândır âhımız


Çarhı eyler haşre dek gerdiş-pezîr-i ıztırâb

Sarsar-ı zîr ü zeber bir sâz-ı cihândır âhımız


Bir büt-ı âteş-ruhun aşkıylayız dil-sûhte

Dûd-ı cism-i ehl-i dûzahdan nişândır âhımız


Gonce-i pejmürde-hâl-i gülşen-i aşkız ona

Nev-bahâr-ı tuhfe-i bâd-ı hazândır âhımız


Herbiri bir pâdişâh-ı âlem-i aşkız [ki biz ]

Celâl başımızda âsumânı sâyebândır âhımız*

(Dolap 1291, S. 16: 128).

*Mısraın vezni aksamaktadır.

Kaynakça


İnal İbnü’l Emin (1999). Son Asır Türk Şairleri. (hzl. Müjgân Cunbur). C. 1. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını. 303-308.

Köroğlu Erol (2016). “Sunuş”, Hayal-i Celâl. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

Özgül M. Kayahan (2000). Arayışlar Devri Türk Şiiri Antolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.170-171.

Özkan Abdullah (2003). Başlangıcından Cumhuriyete Türk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Boyut Dosya Yayınları. 1125-1126.

Tevfik Mehmed (2017). Kâfile-i Şuara. (hzl. Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha, Müjgân Çakır ve Hanife Koncu). Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.159-160.

Atıf Bilgileri


YETER ŞAHİN, Gaye Belkız. "DİVANÇE 1 (ZEVKÎ/CELÂL, RECÂ'Î-ZÂDE MEHMED CELÂL BEY)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divance-1-zevki-celal-reca-i-zade-mehmed-celal-bey-tees-417. [Erişim Tarihi: 13 Aralık 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DİVANÇE 2 (ZEVKÎ/CELÂL) Zevki/Celal, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Bey Dr. Öğr. Üyesi Gaye Belkız YETER ŞAHİN
Görüntüle
2 HAYÂL-İ CELAL (ZEVKÎ/CELÂL) Zevki/Celal, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Bey Dr. Öğr. Üyesi Gaye Belkız YETER ŞAHİN
Görüntüle
3 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
4 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
5 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
6 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
7 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
8 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
9 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
10 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
11 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
12 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle