- Yazar Biyografisi (TEİS)
Zîver, Ahmed Sâdık Zîver Paşa - Madde Yazarı: Doç. Dr. Mustafa Sefa Çakır
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:15/08/2022
DÎVÂN (ZÎVER)
şiirlerZîver, Ahmed Sâdık Zîver Paşa (d. 1208/1793 - ö. 1278/1862)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Zîver Paşa'nın (d. 1208/1793 - ö. 1278/1862) şiirlerini içeren eser. Dîvân'da 49 kaside, 360 gazel, 5 müstezad, 675 tarih, 2 murabba, 6 şarkı, 6 muhammes, 12 tahmis, 1 müseddes, 1 tesdis, 2 terkib-bend, 2 terci-bend, 6 taştir, 3 mesnevi, 279 kıt'a, 5 rubai, 105 beyit, 6 muamma, 21 mısra ve 2 adet mensur lugaz olmak üzere 1565 adet manzume bulunmaktadır. Oldukça hacimli olan eserin beyit sayısı 10478'dir.
Dîvân'ın öne çıkan en önemli özelliği tarih manzumelerinin çok sayıda olmasıdır. Zîver Paşa, 675 tarih manzumesi ile divan şairleri arasında tarih düşürmekte birinci sırayı almaktadır. Bu manzumeler 1239/1823-1824 ile 1278/1861-1862 tarihleri arasındaki 39 yılı kapsamaktadır. Dîvân'daki tarihlerin yarıdan fazla imar faaliyetleri için düşürülmüştür. Bu da devletin o dönemki mimari eserleri için önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Tarih düşürülen eserler Adana, Ankara, Bağdat, Bilecik, Bursa, Çorum, Edirne, Gazze, Halep, Kastamonu, Kıbrıs, Mekke, Saraybosna, Sinop, Üsküp gibi geniş bir coğrafyaya yayılmaktadır. Bu imar tarihlerinin yanı sıra vefat, doğum, atama, evlilik, sünnet, cülûs, fetih gibi konularda da düşürülmüş tarihler bulunmaktadır.
Dîvân'ın sonunda Nâbî, Şeyh Galib ve Fehîm-i Kadîm gibi şairlere tahmîs ve tesdîsler bulunmaktadır. Zîver Paşa'nın özellikle Şeyh Galib’e olan methiyeleri ve şiirlerini tahmîsi önemli sayılmaktadır. (Aksoy 2013: 475)
Zîver Paşa'nın divanı 1313/1895 yılında "Âsâr-ı Zîver Paşa, Divan ve Münşeât" adıyla Bursa'da Vilâyet Matbaasında basılmıştır. 381 sayfalık eserin başında Zîver Paşa'nın küçük oğlu Yusuf Bahaüddin'in babasının hayatını ele aldığı "Tercüme-i Hâl" bulunmaktadır ve 335'ten sonrası da münşeâttır. Bundan bir yıl sonra 1314/1896 yılında da "Zeyl-i Âsâr-ı Zîver Paşa" İstanbul'da Matbaa-i Osmaniye'de basılmıştır. 132 sayfalık bu eseri de yine oğlu hazırlamış ve bastırmıştır. Yusuf Bahaüddin bu eserin başına da "İfâde-i Mahsûsa" başlıklı bir metin kaleme almış ve eserde bulunan şiirlerin elde ediliş hikâyesini anlatmıştır. Zeyl'de ilk eserde bulunmayan birçok şiir özellikle de tarihler bulunmaktadır. Bu iki eser 2009 yılında Mehmet Arslan tarafından birleştirilerek ve nazım şekillerine göre düzenlenerek yayımlanmıştır.
Şairin biyografisi için bk. "Zîver, Ahmed Sâdık Zîver Paşa". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ziver-ahmed-sadik-ziver-pasa
Eserden Örnekler
Gazel
Ne dem hayâl-i hat-ı ârızınla âh iderim
Beyâz-i safha-i endîşemi siyâh ederim
Der-i mahabbet-i dildârı kim penâh iderim
Gedâlığımla dili mülk-i aşka şâh iderim
Hemîşe rahmet-i Gaffâr'a i'timâdımdan
Sevâb-ı zâhide karşu turup günâh iderim
Şeb-i tecellî-i Mûsî-i aşk olur sanurum
Ne dem ki hüsnine hem zülfine nigâh iderim
Kabâhat eylemişim tevbe tevbe itmeyeyim
O yâre arz-ı muhabbet ki gâh gâh iderim
Kenâra çekmege fülk-i visâl-i cânânı
Buhayre-i gam-ı hicrânda şinâh iderim
Pür-âteş olsa nola dil nigâh-ı germimden
Bakar bakar yanarak rûy-ı yâre âh iderim
Uğur ola deyü feryâd ider çemende hezâr
Ne dem bahârda ol gülle azm-i râh iderim
Virince Zîver'e tab'-ı fasîh ser-rişte
Zebânı kâle-i eş'âra dest-gâh iderim (Arslan 2009: 291).
Kaynakça
Aksoy, Hasan (2013). "Zîver Paşa", İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. (44): 474-475.
Arslan, Mehmet (hzl.) (2009). Zîver Paşa - Divan ve Münşe'ât. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yay.
Âsâr-ı Zîver Paşa, Bursa 1313.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MÜNŞE'ÂT (ZÎVER) | Zîver, Ahmed Sâdık Zîver Paşa | Dr. MEHMET AKİF YALÇINKAYA |
Görüntüle | ||
2 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
3 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
4 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
5 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
6 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
7 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
8 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
9 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
10 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |