- Yazar Biyografisi (TEİS)
Âcizî, Süleyman - Madde Yazarı: Doç. Dr. Necmiye Özbek Arslan
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:03/02/2022
DÎVÂN (ÂCİZÎ)
şiirlerÂcizî, Süleyman (d. ?/? - ö. 1160/1738/1747)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Şiirlerinde Âcizî mahlasını kullanmakla birlikte, genellikle "Âcizî Dede" veya "Âcizî Baba" olarak da anılan (Ünal-Pektaş 2013: 469) tekke şairi İşkodralı Süleyman'a ait olan eser. Tamamı aruz ölçüsüyle yazılmış 125 şiirden oluşan Divân'da genellikle dini, tasavvufi, ahlaki konular işlenmiştir. Dîvân'da yer alan şiirlerde beyit sayısı 4 ile 33 beyit arasında değişmektedir. Şair, mutasavvıf kimliğinin de etkisiyle şiirlerde Allah aşkı, Hz. Muhammed (sav) ve ehl-i beyt sevgisini dile getirmiştir (Ünal 2019: 1071).
Divanda en çok kullanılan kelimeler “Âciz (50 defa), âşık (40 defa), ilâhî (35 defa)” olarak tespit edilmiştir (Koro 2003: 25). Âcizî Divanı’nda, tevhit, na’t münacat türünde yazılan şiirlerde sıklıkla tasavvufi mecaz ve remizler kullanılırken, bazı şiirlerde divan şiirinin klasikleşmiş kelime kadrosu ve benzetme dünyasının kullandığı görülmektedir. Buna bağlı olarak şairin dili bazı şiirlerde sadeleşmekle birlikte çoğu zaman Arapça ve Farsçanın yoğun etkisi altındadır. Bu da şiirlerin anlaşılmasını güçleştirmektedir (Ünal 2019:1071). Âcizî, bazı şiirlerde klasik Dîvân şairi olarak âşıkâne şiirler yazmıştır. Bu şiirlerinde tasavvufun etkisi azalmış ve Dîvân şiirinin klasik üslubunun tesiri baskın bir şekilde hissedilmektedir. Eser üzerine bir yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Koro: 2003).
Şairin biyografisi için bk. “Âcizî, Süleyman”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/acizi-suleyman
Eserden Örnekler
Ey gönül bir bâde nûş it k'olmaya anda hatâ
Şöyle dilber sev ki her-dem vire câna safâ
Pâk-dâmen pâk-zât u pâk-nihâd u pâk-bâz
Pây-bûs-ı dilbere nakd-i sirişk it câna bahâ
Dergeh-i pîr-i mugân 'aşkıla ber-cây-fütûh
Sâgar-ı mey olsa lâmi' lebâleb gel sâkiyâ
Mest-i lâ-ya'kıl o denlü ol reşk-i 'uşşâk ide
Şol ki agyâr ola dilde bile zikir olmaya
Tâze cânlar bahş ider dildârına şevk-i visâl
Nakl-i bezm-i zevk u 'işret gabgab-ı derde devâ
Dilber-i mekkâra nakd var cânın et nisâr
Fitne-i dünyâya meftûn olmayup etme cefâ
Hecr ü fürkatde olursa tan mı 'âşık-ı gam-zede
Reh-güzâr-ı yârda bin derdile subh u mesâ (Koro 2003: 30)
Kaynakça
Koro, Hüsniye (2003). Âciz Baba Divanı ve Sözlük Bilimi Açısından İncelenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ünal, Mehmet ve Mehmet Pektaş (2013). "İşkodralı Âcizî Baba Divanının Dil ve Üslup Bakımından İncelenmesi", Uluslararası Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konferansı.
Ünal, Mehmet (2019). "İşkodralı Âcizî Baba Divanının Dil ve Üslup Bakımından İncelenmesi", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. c.12,s.67, ss.1069-1081.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | RİSALELER | Âcizî, Süleyman | Doç. Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
| 2 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
| 3 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
| 4 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
| 5 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 6 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 7 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 8 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
| 9 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
| 10 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
| 11 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle |