- Yazar Biyografisi (TEİS)
Rahmî, Harputlu Hoca Rahmî Efendi - Madde Yazarı: Bahir Selçuk
- Eser Yazılış Tarihi:1303/1886
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:31/01/2022
DÎVÂN (RAHMÎ)
şiirlerRahmî, Harputlu Hoca Rahmî Efendi (d. 1217/1802 - ö. 1301/1884)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Harputlu Rahmî'nin, şiirlerini ihtiva eden eseri. Yazma nüshaları da bulunan Dîvân, 1303/1886 yılında eski harflerle bastırılmıştır. Neşredilmiş Dîvân'da (Kavaz ve Onur 1996) 6 kaside, 3'ü Farsça 167 gazel, 2 terci'-i bend, 1 mesnevi (Esbiye-nâme), 9 kıt'a, 4 tahmîs, 1 müstezâd, 26 beyit almaktadır. Dîvân neşirlerinde yer almayan 1 kaside, 2 tahmîs, 4 gazel, 9 kıt'a, 1 terkîb-bend, 1 terci-bend Ahmet Karataş (2020: 1-42) tarafından tespit edilerek yayımlanmıştır.
Rahmî'nin şairliğinin odak noktasını gazelleri oluşturmaktadır. Divan şiirinin son dönem şairlerinde görülen üslup çeşitliliği ve dil inceliği Rahmî’de de görülür. Bâkî, Fuzûlî, Nef’î, Nâbî; Gâlib gibi büyük şairlerden etkilenmiş olan, ince ve zarif söylemleriyle bu şairleri hatırlatan Rahmî’nin şiirlerinde âşıkâne ve hikemî söyleyişin öne çıktığı görülür.
Dîvân üzerine İbrahim Kavaz ve M. Naci Onur (1996) ile Halil Erdoğan Cengiz ve Gönül Hatay Eren Eren (1996) tarafından aynı yıl iki ayrı çalışma yapılmıştır. Esere dair Eyüp Barlak (2000) tarafından bir tahlil çalışması yapılmıştır.
Şairin biyografisi için bk. "Rahmî Harputlu Hoca Rahmî Efendi.". http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rahmi-harputlu-hoca-rahmi-efendi
Eserden Örnekler
Gazel
Zâhid yine rindâna ider zühd ile pendi
Ol pendi riyâydı hemân kendi beğendi
Sâkî şeker-âb oldı bu şehd-âbe-i vaslın
Laʻlin dahi sun tâ ki mükerrer ola kandi
Bilmem kimi dâmâd idinüp kâmını verdi
Böyle zen-i dünyâ zer ü zîverle bezendi
Zeyn eyledi bâğ-ı emeli cûy-ı sirişkim
Dil aldı hayâle yine bir serv-i bülendi
Gîsûlarını yâd ile sevdâlara düşdü
Dîvâne gönül boynuna takdı dü kemendi
Sarf itmedi beyhûde o ser-mâye-i ömrin
Bâzâr-ı cihân içre bilen sûd u gezendi
Akl u dili sabrın gibi yağmâya verirsin
Rahmî hazer it sevme sen ol şâh-levendi (Karataş 2020: 19).
Kaynakça
Barlak, Eyüp (2000), Harputlu Rahmî Dîvânı’ndaki Din, Cemiyet ve Tabiatla İlgili Unsurların Tahlili. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi.
Cengiz, Halil Erdoğan, Gönül Hatay Eren (1996). Rahmî-i Harputî Divanı. Ankara: KB. Yay.
Karataş, Ahmet (2020)."Harputlu Şâir Rahmî Efendi’nin Neşredilen Divânında Bulunmayan Bazı Şiirleri". Şarkiyat Mecmuası. (36): 1-42.
Kavaz İbrahim; M. Naci Onur (1996). Harputlu Rahmi Divanı. Elazığ: İzzetpaşa Vakfı Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ESBİYE-NÂME (RAHMÎ) | Rahmî, Harputlu Hoca Rahmî Efendi | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
2 | BOSTAN ŞERHİ / TUHFE-İ DOSTÂN ŞERH-İ BOSTÂN (RAHMÎ) | Rahmî, Harputlu Hoca Rahmî Efendi | Dr. Serap Denizmen |
Görüntüle | ||
3 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
4 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
5 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
6 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
7 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
8 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
9 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
11 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
12 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |