- Yazar Biyografisi (TEİS)
Hafız Nuri Efendi - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:26/09/2022
DÎVÂN (NÛRÎ)
şiirlerHafız Nuri Efendi (d. 1223/1808 - ?/1866'dan sonra)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Hafız Nuri Efendi'nin çeşitli manzumelerini ihtiva eden eseri. Dîvân'ın bir nüshası, Millî Kütüphane Yz. FB. 318 numarada kayıtlıdır. Katalog kayıtlarında eserin Nevşehirli Hasan Hamdi Efendi’ye ait olduğu belirtilmiştir. Ancak incelemelerimiz neticesinde eserin Hafız Nuri’ye ait olduğu tespit edilmiştir. 256x195-232x145 mm. ölçülerinde olan eserin ilk iki sayfası yaldızlı, cetvelleri kırmızı, cildi ise mavi kâğıtla kaplıdır. Yazma nüshanın ilk 51 varaklık kısmında Dîvân yer almaktadır.
Dîvân'da; 2 mesnevi, 5 müseddes ve 52 murabba ve 385 manzume vardır. Şiirlerin birçoğu tarih manzumesidir. Söz konusu tarihler çoğunlukla 1250'den itibaren olan olaylar için kronolojik bir düzen takip edilerek yazılmıştır. Eser, 14 varaklık bir münâcât ve 1274 tarihini taşıyan bir na't ile başlamaktadır. Bunların dışında eserde, devletin çeşitli ileri gelenlerine övgü amaçlı yazılan altı kaside ve alfabetik kafiye düzenine göre yazılmış gazeller yer almaktadır.
Hafız Nuri'nin tarihlerinin bazıları geleneksel konu başlıkları içerirken bazıları gelenek dışı olarak yorumlanabilir. Geleneksel olarak değerlendirebileceklerimiz arasında, Sultan I. Abdülmecid'in tahta çıkışı, doğumlar, ölümler, tayinler, askeri olaylar, sünnet törenleri ve halka açık binaların tamamlanması gibi hususlar yer almaktadır. Gelenek dışı olarak değerlendirilebilecekler arasında ise rüşvet, mezarlara zarar verilmesi, cinayet, eşkıyalık, adam kaçırma, tecavüz, cinsel suçlar gibi hususlar bulunmaktadır.
Bahsi geçen Dîvân'ın diğer bir nüshası ise Staatsbibliothek zu Berlin, Ms. or. var. 4114 numarada kayıtlıdır. Bu nüsha ise 421 varak olup her sayfada ortalama 17 satır yer almaktadır. Nüsha, altın yaldızla süslenmiş koyu yeşil deriyle kaplı olup nestalik yazı çeşidiyle yazılmıştır. Söz konusu eser basım aşamasındadır (Ördek 2020).
Eserden Örnekler
Târîh Berây-ı Teşrîf-i Hümâyûn Be-Rûmili
Azm idüp Sultân Mahmûd Rûmili’ye bâ-safâ
Kıldı teftîş u tefrîh her bilâdı bî-gümân
Niyyeti olmak vukûf içün ibâdun hâline
Zulm iden kimdür ibâdu’llâha der sâhib-kırân
Ehl-i cürmi anlayup cevri içün oldı cezâ
İ’tirâf-ı cürm idüp zâlim didi kim el-emân
Sît-i adlin güneş idüp mazlûmda virdi arz-ı hâl
Zâlimîne emr olundı iktizâ itdi zemân
Menhec-i adlinde yeksândur tüvânâ vü za’îf
Kâdir olmaz mûrı pâ-mâl itmege pîl-i demân
Kimine rütbe kimi hil’at giyüp oldı be-kâm
İtdi muhtâcîne ihsân her memâlikde hemân
Ittılâ kesb eyledi cümle ibâde şâh-ı dîn
İtdi avdet belde-i İslâmbol’a şâh-ı zemân
Nûriyâ cevherle tezyîn eyledüm târîhini
Geldi yümn ü lutf devletle şehen-şâh-ı cihân (Hafız Nuri. Dîvân. Staatsbibliothek zu Berlin. Ms. or. var. 4114. 23a-23b).
Kaynakça
Hafız Nuri. Dîvân. Staatsbibliothek zu Berlin, Ms. or. var. 4114.
Hafız Nuri. Dîvân. Millî Kütüphane Yz. FB. 318.
Ördek, Şebnem Şerife (2020). Hafız Nuri Efendi’nin Terceme-i Ahvâli. İstanbul: Kesit Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
2 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
3 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
4 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
5 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
6 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
7 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
9 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |