DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ÂRİF)
şiirler
Ulu Ârif Çelebi, Mehemmed Celâleddîn Ferîdûn (d. 671/1272-73 - ö. 720/1320-21)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Ulu Ârif Çelebi adıyla tanınmış olan ve Ârif mahlasıyla şiirler yazan Mehemmed Celâleddîn Ferîdûn’un Farsça eseri. Ulu Ârif Çelebi’nin tercüme edilerek yayınlanan Dîvân’ı (Kunt ve Vanlıoğlu 2013) 128 gazel ve 81 rubai içermektedir. Çelebi’nin Dîvân’ının bilinen üç nüshası vardır. Bunlardan ilki Konya Mevlânâ Müzesi Yazmaları, nu. 2600'de; ikincisi Millî Kütüphane, nu. 06 Hk 53'te ve üçüncüsü de Süleymâniye Kütüphanesi, Pertev Paşa Bölümü, nu. 509'da yer almaktadır. Bu son nüsha, müstakil bir nüsha olmayıp aynı numarada kayıtlı olan Eflâkî’nin Menâkıbu’l-Ârifîn adlı eserinin 176b-217a varakları arasında derkenar olarak yer alır. 

Ulu Ârif Çelebi, dedesi Mevlânâ ve babası Sultan Veled gibi velut bir şair değildir. Bunun nedeni ise onun eser vermekten çok, Mevlevîlik yolunu Anadolu, Suriye, Irak ve Azerbaycan bölgelerinde yaymayı kendine görev bilmesidir. Çelebi bu amaçla adı geçen bölgelere ömrünün sonuna kadar muhtelif seyahatler yapmış ve gittiği yerlerde Mevlevîhaneler açılmasını sağlayarak irşat faaliyetlerini kurumsal bir kimliğe büründürmüştür. Ulu Ârif Çelebi’nin Dîvân’da yer alan şiirleri, onun babası ve dedesi yolunda yürüdüğünü gösteren ürünlerdir. Bu bağlamda metinlerle irşat geleneğini, daha çok Mevlânâ’nın şiirlerine nazireler yazarak devam ettiren Çelebi, gazel ve rubailerinde tasavvufî aşk idrakinin oluşturduğu bir neşveyle öğretici ancak lirik ve samimi şiirler söylemiştir.

Ulu Ârif Çelebi'nin rubaileri Feridun Nafiz Uzluk tarafından (1949) ve Dîvân'ı ise İbrahim Kunt ile Mehmet Vanlıoğlu (2013) ve Veyis Değirmençay (2017) tarafından olmak üzere iki kez yayımlanmıştır.

Şairin biyografisi için bk. “Ulu Ârif Çelebi, Mehemmed Celâleddîn Ferîdûn”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ulu-arif-celebi-mehemmed-celaleddin 

Eserden Örnekler



Kaynakça


Değirmençay, Veyis (2017). Ulu Ârif Çelebi’nin Farsça Divanı ve Türkçe Çevirisi. Ankara: AKMB Yay.

Kunt, İbrahim ve M. Vanlıoğlu (2013). Ulu Ârif Çelebi Dîvânı. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Yay.

Uzluk, Feridun Nafiz (1949). Ulu Ârif Çelebi'nin Rubaileri. İstanbul.

Atıf Bilgileri


AVŞAR, Ziya. "DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ÂRİF)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-i-farisi-arif. [Erişim Tarihi: 21 Aralık 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
2 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Görüntüle
3 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
Görüntüle
4 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
5 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
Görüntüle
6 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
7 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
8 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
9 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
10 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle