Ahmed Edîb Harâbî’ye ait şiirleri ihtiva eden eser. Şairin kendi el yazısıyla telif ettiği Dîvân, 570 sayfa olup gayr-ı müretteptir. Dîvân’ın bir nüshası, Süleymaniye Kütüphanesi İhsan Mahvi Balkır kitapları 98 numarada, Dîvân’ın iki defterden ibaret; bir diğer nüshası ise İstanbul Atatürk Kitaplığı K. 541/1 ve K. 541/2 numaralarda kayıtlıdır. Eser içerisinde 1 kaside, 28 tarih, 27 murabba, 5 muhammes, 7 müseddes, 4 mersiye, 8 müstezad, 295 gazel, 7 kıt’a, 1 lugaz, 38 müfred, 1 semai, 7 satranç, 66 nefes, 17 koşma bulunmaktadır (Yekbaş 2014). Bunun haricinde İstanbul Atatürk Kütüphanesi Belediye Yazmaları K. 838 numaralı yazma ise Harâbî Dîvânı’nın çalışmalara dahil edilmemiş başka bir nüshasıdır. Çalışmalara konu edilmemiş bu nüshanın 1a ile 4a sayfaları arasında diğer nüshalarda olmayan “Giriş” başlığı altında mensur bir kısım yer almaktadır.

Dîvân’da ağırlıklı olarak klasik şiirin nazım şekilleri yer almakla birlikte şiirlerinde dini-tasavvufî Türk edebiyatının yansımaları sıklıkla görülmektedir. Manzumelerinde irşad ve tebliğin ön plana çıkması, didaktik bir üslubu tercih etmesi onun tekke şairi olarak nitelendirilmesine de sebep olmuştur. Şiirlerinde Harâbî ve Edîb mahlaslarının yanı sıra iki nefesinde Zehrâ ve Lütfiye mahlaslarını kullanmıştır (Yekbaş 2014). Harâbî, vâsûht tarzı ile yazmış olduğu birkaç şiirde sevgiliye karşı sitemini çarpıcı bir şekilde ifade etmiştir. Şair, hiciv ve mizahı bir araç olarak kullanmış, eleştiri yaptığı şiirlerinde argo ifadelere sıklıkla yer vermiştir.

Şiirlerinin fikrî arka planında Muhyiddin İbnü’l-Arabî’nin vahdet-i vücûd nazariyesinin anlayışının izleri vardır (Üçüncü 2002: 2). Dîvân’da onun fikrî dünyasını, dönemin siyasi, sosyal ve kendi yaşamına dair bilgileri içeren şiirlerine rastlanılmaktadır. Özellikle kadınların ikinci plana atılmasını kınamış, onların da erkeklerle hür ve eşit olması gerektiğini savunmuştur (Yekbaş 2014). Şiirlerinin çoğunu irticalen söylemiştir. Özellikle deyişlerinde Yûnus’un sevgi ve birlik duygusuna, Seyyid Nesîmiî’nin sertliğine, Kaygusuz Abdal’ın hiciv ve istihzâsına, Pir Sultan Abdâl’ın cesaretine rastlanır (Özmen 1998: 522). Şiirlerinin ana eksenini insan ve bu çerçevede insan-ı kâmil oluşturmaktadır. Onun şiirlerinin büyük bir bölümü Osmanlı Devleti’nin en ücra köşelerindeki Alevî-Bektâşilerce bilinip ayinlerde müzik eşliğinde icra edilmiştir. Ayrıca Harâbî’nin şiirlerinden bazıları Rumca ve Arnavutçuya da çevrilmiştir. Şiirde söylemek istediklerini doğrudan ifade etmek Harâbî’nin şiir anlayışının özelliklerindendir (Yekbaş 2014). Şiirlerindeki kafiye ve aruz kusurları dikkat çekici düzeydedir.

Sadettin Nüzhet Ergun, Bektaşî Şairleri’nde şairin elli bir şiirini neşretmiştir (1930: 82-115). Dîvân’ından seçme şiirler, Hüseyin Hüsnü Erdikut (1950) ve Sefer Aytekin (1959) tarafından yayımlanmıştır. Dîvân’ındaki bütün şiirler ise önce 2002 yılında Şevki Koca ve Dursun Gümüşoğlu tarafından sonra 2009 yılında ise Dursun Gümüşoğlu imzasıyla tekrar yayımlanmıştır (Yekbaş 2014). Ayrıca Kemal Üçüncü tarafından eser üzerine doktora çalışması yapılmıştır (Üçüncü 2002).

Şairin biyografisi için bk. “Harâbî, Ahmed Edîb”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/harabi-ahmed-edib