- Yazar Biyografisi (TEİS)
Hâmî, Ahmed - Madde Yazarı: Doç. Dr. Kadri Hüsnü Yılmaz
- Eser Yazılış Tarihi:-
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:01/09/2021
DÎVÂN (HÂMÎ)
şiirlerHâmî, Ahmed (d. 1089/1679 - ö. 1160/1747)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Asıl adı Ahmed olan Hâmî’nin şiirlerini ihtiva eden bilinen tek eseri. Dîvân’da 7 kaside, 2 mesnevi, 67 gazel, 21 kıta, 2 rubai, 7 matla ve 1 müfred bulunmaktadır (Yılmaz 2017: 17). Genel olarak aşk temalı şiirler yazan şairin kimi şiirlerinde hikemî tarzın da izleri görülür. Hâmî, kasidede Nef‘î (ö. 1635/1044), gazelde Nâbî (ö. 1124/1712) ve Nedîm (ö. 1143/1730) takipçisidir. Her üç şaire de nazireler yazmış olan şair, 18. yüzyılda Diyarbakırlı birçok şair ve âlimi bir araya getiren Âgâh Efendi’nin (ö. 1728/1141) muhitinde bulunmuştur (Kadıoğlu 2010: 36). Dîvân’ında Vâlî (ö. 1151/1738-39), Lebîb (ö. 1182-1768-69), Âgâh gibi yine bu muhitte yer almış olan Diyarbakırlı şairlerle birbirlerine yazdıkları nazireler bulunmaktadır.
1272/1855 yılında Cerîde-i Havâdis Matbaasında basılmış olan Dîvân’ın bilinen on yazma nüshası vardır. Dîvân Eser Kadri Hüsnü Yılmaz tarafından neşredilmiştir (2017). İstanbul’dan Diyarbakır’a dönüş yolculuğunda çektiği sıkıntılar ile Anadolu’da etkili olan veba salgınının kendisi ve beraberindekiler üzerindeki tesirlerini anlattığı mesnevi nazım şekliyle yazmış olduğu 266 beyitlik şiiri üzerine de Kadıoğlu (2020) ve İpek (2020) tarafından iki çalışma yapılmıştır.
Şairin biyografisi için bk. “Hâmî, Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hami-ahmed
Eserden Örnekler
Gazel
Neş’e-i mey gâze-i ruhsâr-ı âl olmış sana
Revgan-ı gül dühn-i kandîl-i cemâl olmış sana
Oldı zîr-i lebde fikr-i bûse gark-âb-ı dehen
Leb şeker gabgab turunc u portakal olmış sana
Hüsnüñi tasvîr iden nakkâş dest-efşân olup
Reşha-pâş olmış kalem püskürme-hâl olmış sana
Şîr-i mehtâba çalınmış mâye nahl-i Tûrdan
Sâ’id ü sîmîn ü sâk-ı bî-misâl olmış sana
Gayra halvâ gibi hâzır sulha mûm ol şehd-i leb
Yan yakıl ey dil ne mûm olmış ne bâl olmış sana
Şöyle nevmîdüm ki fikr-i bûse gelmez yâdıma
Bahtı gör farz-ı muhâl-ender-muhâl olmış sana
Dürdi çıkmış süzgi-i mehden elenmiş âftâb
Gerden-i sâf u binâgûş-ı zülâl olmış sana
Hâmiyâ aldı bizi bu tâze nazmuñ neş’esi
Bu ‘asîr-i nev-mey-i dîrîne-sâl olmış sana (Yılmaz 2017: 138).
Kaynakça
İpek, Abdulmuttalip (2020). "Diyarbakırlı Hâmî’nin Manzum Bir Seyahatnamesi Yahut Lâle Devri’nde Âbâd İstanbul Hâricindeki Yabanâbâd". Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 43: 349-400.
Kadıoğlu, İdris (2020). "Hâmî-i Âmidî ve Manzum Mektubu: Arîza-i Manzûme". Turkish Studies - Language and Literature,15 (3): 1275-1292.
Kadıoğlu, İdris (2010). “Diyarbekir Encümen-i Dânişinin Üstad Şairi Âgâh ve Devrindeki Şairler Üzerindeki Etkisi". Dicle Üniversitesi, SBE Elektronik Dergisi (DÜSBED). 2(4): 35-45.
Yılmaz, Kadri Hüsnü (2017). Diyarbakırlı Hâmî Ahmed Dîvânı. Ankara: KTB Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR-196122/diyarbakirli-hami-ahmed-divani.html (Erişim tarihi: 01.06.2021).
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
2 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
3 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
4 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
5 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
8 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
9 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |