18. yüzyıl şairlerinden Madrûb-zâde Abdülhamid’in (d. 1147/1734-1735? - ö. 1176/1762-1763?) Erşed mahlasıyla yazdığı şiirlerinin toplandığı eseri. Erşed divan sahibi bir şair olarak bilinmektedir. Bir kaynakta (Gürbüz 2013) Erşed’in Dîvân’ının henüz tespit edilemediği belirtilse de eserin Medine Arif Hikmet Kütüphanesinde Türkçe Yazmalar 117/811 arşiv numarasıyla kayıtlı olduğu tespit edilmiş; eser hakkında Enes Yıldız (2021) ve Orhan Kurtoğlu (2021) tarafından birer tanıtım makalesi yazılmıştır. Ayrıca Süleymaniye Kütüphanesi Mikrofilm Arşivi 2903 numarasıyla Medine Arif Hikmet Kütüphanesi 198 numarada mevcut olduğu belirtilen “Dîvân-ı Re’fet” adıyla, Erşed’in abisi Mehmet Aziz Efendi adına kaydedilmiş eserin aslında 117/811'deki Dîvân olduğu tespit edilmiştir.

Yıldız ve Kurtoğlu eserde bulunan nazım şekilleri hakkında farklı bilgiler vermişlerdir. Daha güncel olan Kurtoğlu’nun verdiği bilgilere göre Dîvân’da 179 gazel, 27 matla, 25 kıta, 24 müfred, 22 tarih kıtası, 11 rubai, 5 kaside, biri eksik 2 terci-bend, biri eksik 2 mesnevi ve Yüsrî-i Âmidî Dîvânı için mesnevi nazım şekliyle yazılmış 1 takriz bulunmaktadır (2021: 839).

Kaynaklarda Erşed şiir ve inşada benzersiz, güzel söz söyleyen (Erdem 1994: 22), asrında şiir ve inşasıyla meşhur olmuş (Oğraş 2018: 38), genç yaşta vefat etmesine binaen şiirlerindeki kusurların mazur görülebileceği bir şair (Çınarcı 2007: 28) olarak tavsif edilmiştir. Genelde sade bir dil kullanılan Dîvân'da Bâkî, Nef'î ve Nedîm'e nazireler bulunmaktadır. Bir gazel şairi olarak nitelendirilebilecek olan Şiirlerinde sıkça görülen düzeltmeler, vezin kusurları, kafiye tekrarları ve genel anlamda taklit seviyesinde kalan şiirleri sebebiyle Erşed'in henüz yolun başında olan bir şair olduğunu söylemek mümkündür. Dîvân'ını yaklaşık 21 yaşında tamamladığı ve 29 yaşında vefat ettiği düşünüldüğünde bu tarz kusurlar mazur görülebilir.

Dîvân’ın zahriyesinde ve çeşitli boş alanlarda tarih hesaplamalarının yapıldığı görülmektedir. 3a sayfasında eserin “Mehmed Arif Müderris-zâde”ye ait olduğuna dair temellük kaydı bulunmaktadır. Dîvân’ın çeşitli sayfalarında “Vakf-ı Hikmetullah bin İsmetullah el-Hüseyni” yazılı mühür mevcuttur. Eserin son varaklarında yine tarih hesaplamaları yapılmış, hüsn-i hat çalışılmış ve birtakım şiir denemeleri yapılmıştır. 42b sayfasında bulunan “tertîb-i dîvân eyledim” (1168/1754-55), “tertîb-i dîvân-ı bedî’” (1169/1755-56), “hüsn-i hitâmı” (1169/1755-56) gibi ifadelerle tarih düşürme çalışmalarının yapılmasından hareketle Erşed’in Dîvân’ını bu tarihte tamamladığı söylenebilir. Şiirler üzerinde çok fazla düzeltme yapılması, derkenarlarda fazlaca şiir bulunması, kimi şiirlerin yanına birtakım notlar düşülmesi söz konusu nüshanın müellif hattı olabileceğini düşündürmektedir.

Şairin biyografisi için bk. "Erşed, Abdülhamîd, Vâsık-zâde, Madrûb-zâde". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ersed-abdulhamid-vasikzade-madrubzade