- Yazar Biyografisi (TEİS)
Abdî, Nişancı Abdurrahmân Paşa - Madde Yazarı: Doç. Dr. Nagehan Uçan Eke
- Eser Yazılış Tarihi:1675?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:17. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Divan
- Yayın Tarihi:02/10/2021
DÎVÂN (ABDÎ, NİŞÂNCI ABDURRAHMÂN PAŞA)
şiirlerAbdî, Nişancı Abdurrahmân Paşa (d. ?/? - ö. 1102/1691)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Abdî Paşa'nın şiirlerinin toplandığı eseri. Müjgan Cunbur, Abdî Paşa’nın dîvânının İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı’nda O. 126 arşiv numarasıyla kayıtlı olduğunu belirtirse de (2002: 27) söz konusu yazmayı Halil Sercan Koşik dîvândan ziyade gayr-ı mürettep bir dîvânçe olarak görmenin daha doğru olacağını söyler (2020: 26). Bu yazma eserde Abdî Paşa’nın tüm şiirleri yer almamaktadır. Bu nedenle dîvânçenin eksik kaldığı rahatlıkla söylenebilir. Halil Sercan Koşik’e göre Abdî Paşa’nın mürettep dîvânı on sekizinci asırdan sonra kaybolmuştur. Eldeki bu dîvânçe ise on sekizinci asırda veya daha sonrasında onun kimi eserleri ile mecmualarda yer alan şiirlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur (Koşik 2020: 26). Dîvânçe'ye Abdî Paşa’ya ait olamayan birkaç şiirin de yanlışlıkla eklenmiş olduğu tespit edilmiştir.
Eserde en çok gazel nazım şeklinde şiir bulunur. Toplam on dört gazelin biri hariç tamamı lugazdır. Dîvânçe'nin geneline bakıldığında önemli bir yekûn tutan lugazlar mesnevi, kıt’a, nazm ve matla gibi nazım şekillerinde yazılmakla birlikte en çok gazel formuyla kaleme alınmıştır. Lugaz olmayan gazel ise Edirne sarayına inşa edilen yeni bir kasr için söylenmiş Arapça bir tarih manzumesidir. Dîvânçe'de gazellerin dışında 5 kaside, 8 mesnevi, 1 kıt’a, 1 terci'-i bend, 2 nazm, 1 matla bulunmaktadır.
Abdî Paşa’nın genel olarak uzun terkiplerle dolu çok süslü bir dil kullanmadığı görülmektedir. Dîvân şiirinin bütün anlam ve mazmun dünyasına hâkim olan Abdî Paşa birinci sınıf bir şair olmamakla birlikte dikkate değer beyitleri de mevcuttur (Koşik 2020: 38). Abdî’nin Dîvânçesi Halil Sercan Koşik tarafından neşredilmiştir.(2020)
Şairin biyografisi için bk. “Abdî, Nişancı Abdurrahman Abdî Paşa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdi-nisanci-abdurrahman-abdi-pasa
Eserden Örnekler
[Nazm]
Lugaz-ı Yımırta
Nedür ol kal’a-i pâkîze-bünyâd
Hemân bir sâde dîvâr itmiş üstâd
Sanasın gümiş altun ma’denidür
Ki andan irişür dünyâya imdâd (Koşik 2020: 86)
[Gazel]
Lugaz-ı Tâvus
Nedür ol nâzenîn mahbûb-ı ra’nâ
Ki geymiş gûn-a-gûn esbâb-ı zîbâ
Acâ’ib şâllar var arkasında
Bulınmaz değme yirde misli hakkâ
Salınsa ol benekli şâllar ile
Olur hayrân iden anı temâşâ
Tekellüm eyleseydi bî-tevakkuf
Ana meftûn olurdı cümle dünyâ
Bilün ey ehl-i irfân bu lugazda
Ne kasd itdi yine Abdî-i şeydâ (Koşik 2020: 91)
Kaynakça
Arslantürk, H. Ahmet (2012). Abdurrahman Abdî Paşa Kanunnâmesi. İstanbul: Okur Kitaplığı.
Cunbur, Müjgan (2002). “Abdî Paşa.” Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara: AKM Yay. 27.
Derin, Fahri Çetin (2009). Abdurrahman Abdî Paşa Vekayi-nâmesi. İstanbul: Çamlıca Basım Yay.
Koşik, Halil Sercan (2020). Nişancı Abdurrahman Abdi Paşa Divançesi. İstanbul: DBY Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MUHABBET-NÂME (ABDÎ, NİŞÂNCI ABDURRAHMÂN PAŞA) | Abdî, Nişancı Abdurrahmân Paşa | Doç. Dr. Nagehan Uçan Eke |
Görüntüle | ||
2 | KASİDE-İ LÂMİYE ŞERHİ (ABDÎ, NİŞANCI ABDURRAHMÂN PAŞA) | Abdî, Nişancı Abdurrahman Paşa | Doç. Dr. Nagehan Uçan Eke |
Görüntüle | ||
3 | MÜFİD /ŞERH-İ PEND-İ ATTAR (NİŞANCI ABDURRAHMÂN ABDÎ PAŞA) | Abdî, Nişancı Abdurrahmân Abdî Paşa | Dr. Öğr. Üyesi HALİL SERCAN KOŞİK |
Görüntüle | ||
4 | LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) | Mahmud Cemaleddin el-Hulvî | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
5 | AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) | Za'îfî, Muhammed | Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
6 | KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) | Feyzî-i Kefevî | Prof. Dr. Adem Ceyhan |
Görüntüle | ||
7 | ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) | Iyânî, Cafer Iyânî Bey | Prof. Dr. Osman Ünlü |
Görüntüle | ||
8 | RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) | Kefevî, Hüseyin | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
9 | ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafa b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
10 | HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) | Mustafâ b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
11 | HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafâ bin Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
12 | TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) | Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
13 | KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) | Şikârî | Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür |
Görüntüle |