- Yazar Biyografisi (TEİS)
? - Madde Yazarı: Mustafa Fidan
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:Başlangıç-15. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Destan
- Yayın Tarihi:05/12/2022
DESTÂN-I YETÎM RESÛL (?)
Hz. Muhammed'in mucizeleri?
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kime ait olduğu tespit edilemeyen mesnevi. Eserin tek yazılı nüshası Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, BY7890/4 numaralı mecmua içerisinde bulunmaktadır. Manzumenin ismi, mecmuanın 75b sayfasında “Destân-ı Yetîm Resûl” olarak kayıtlıdır. 315 beyitten oluşan mesnevinin imla, tertip, muhteva özellikleri ve Eski Anadolu Türkçesinin dil hususiyetlerini gösterdiği dikkate alınırsa 14-15. yüzyılda yazıldığı tahmin edilmektedir. Manzumenin klasik Türk edebiyatının destandan mesneviye geçiş döneminde telif edildiğini gösteren bir diğer husus ise dilinin sade olması, Arapça ve Farsça kelimelerin akıcılığa ve anlaşılmaya mani bir durum teşkil etmemesidir. Bu hususa dayanarak eserin halk için yazılan ve didaktik mahiyet taşıyan bir yapısı olduğunu söylemek mümkündür. Aruz vezninin “fâ'ilâtün fâ'ilâtün fâ'ilün” kalıbıyla kaleme alınan metinde vezin ve kafiye kusurları bir hayli fazladır. Manzumede diğer klasik mesnevilerde karşılaştığımız tevhid, münacat, naat gibi giriş bölümü niteliğinde kabul edilecek bölümler yer almamaktadır.
Destân-ı Yetîm Resûl adlı mesnevide Hz. Peygamber’in yetimliğinden ve mucizelerinden bahsedilmektedir. Ayrıca Hz. Peygamber'in sütanneye verilişi, Cebrail’in gelip yüreğini yarması, annesinin ve dedesinin ölümleri, evlenmesi, üzerinde bir bulutun gölge etmesi gibi konular anlatılmaktadır.
Manzumenin içinde yer aldığı mecmua üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Fidan 2018).
Eserden Örnekler
Destân-ı Yetîm Resûl'den
Dinle imdi iy sa'âdet sâyesi
Kim olısardur Resûlün tayası
Bir kabîle hilm-ile mevsûf idi
Adı Benî Sa’d-ile ma rûf idi
Kıtlık oldı anda nâ-gâh bî-kıyâs
Kimi açlıkdan kırıldı hayli nâs
Şöyle katı kıtlık oldı didiler
Yirde ot kalmadı kamu yidiler
Nice emzüklü hatunlar derd-i pâk
Gördiler oglanları olur helâk
Mekkeye azm eylediler cümlesi
Tayalık eylemek idi hamlesi
Mekke şehrine çün anlar geldiler
Anlarun her biri oglan buldılar
Bir Halîme adlu hatun var idi
Hûb-likâ vü hem fasîha yâr idi
Ol Halîme dir ben oglan bulmadum
Şöyle gamgîn n’oldugumı bilmedüm (Fidan 2018: 133-134)
Kaynakça
Çelebioğlu, Amil (1999). Türk Edebiyatında Mesnevi (15. yy.’a kadar). İstanbul: Kitabevi Yay.
Fidan, Mustafa (2018). Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi 7890/4 Numaralı Mecmuanın Transkripsiyonlu Metni ve İncelemesi (75b-145b). Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | CÂMASB-NÂME (ABDÎ) | Abdî, Mûsâ | Prof. Dr. Müjgân Çakır |
Görüntüle | ||
2 | TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) | Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân | Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği |
Görüntüle | ||
3 | RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) | Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân | Öğretmen Ece Ceylan |
Görüntüle | ||
4 | NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) | Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz | Doç. Dr. Recep Uslu |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (ADLÎ) | Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed | Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) | Adnî, Mahmûd Paşa | Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) | Adnî, Mahmûd Paşa | Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren |
Görüntüle | ||
8 | DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) | Âfitâbî | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
9 | DÎVÂN (ÂHÎ) | Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
10 | HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) | Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle |