DESTÂN-I YETÎM RESÛL (?)
Hz. Muhammed'in mucizeleri
?

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kime ait olduğu tespit edilemeyen mesnevi. Eserin tek yazılı nüshası Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, BY7890/4 numaralı mecmua içerisinde bulunmaktadır. Manzumenin ismi, mecmuanın 75b sayfasında “Destân-ı Yetîm Resûl” olarak kayıtlıdır. 315 beyitten oluşan mesnevinin imla, tertip, muhteva özellikleri ve  Eski Anadolu Türkçesinin dil hususiyetlerini gösterdiği dikkate alınırsa 14-15. yüzyılda yazıldığı tahmin edilmektedir. Manzumenin klasik Türk edebiyatının destandan mesneviye geçiş döneminde telif edildiğini gösteren bir diğer husus ise dilinin sade olması, Arapça ve Farsça kelimelerin akıcılığa ve anlaşılmaya mani bir durum teşkil etmemesidir. Bu hususa dayanarak eserin halk için yazılan ve didaktik mahiyet taşıyan bir yapısı olduğunu söylemek mümkündür. Aruz vezninin “fâ'ilâtün fâ'ilâtün fâ'ilün” kalıbıyla kaleme alınan metinde vezin ve kafiye kusurları bir hayli fazladır. Manzumede diğer klasik mesnevilerde karşılaştığımız tevhid, münacat, naat gibi giriş bölümü niteliğinde kabul edilecek bölümler yer almamaktadır. 

Destân-ı Yetîm Resûl adlı mesnevide Hz. Peygamber’in yetimliğinden ve mucizelerinden bahsedilmektedir. Ayrıca Hz. Peygamber'in sütanneye verilişi, Cebrail’in gelip yüreğini yarması, annesinin ve dedesinin ölümleri, evlenmesi, üzerinde bir bulutun gölge etmesi gibi konular anlatılmaktadır.

Manzumenin içinde yer aldığı mecmua üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Fidan 2018).

Eserden Örnekler


Destân-ı Yetîm Resûl'den

Dinle imdi iy sa'âdet sâyesi

Kim olısardur Resûlün tayası


Bir kabîle hilm-ile mevsûf idi

Adı Benî Sa’d-ile ma rûf idi


Kıtlık oldı anda nâ-gâh bî-kıyâs

Kimi açlıkdan kırıldı hayli nâs


Şöyle katı kıtlık oldı didiler

Yirde ot kalmadı kamu yidiler


Nice emzüklü hatunlar derd-i pâk

Gördiler oglanları olur helâk


Mekkeye azm eylediler cümlesi

Tayalık eylemek idi hamlesi


Mekke şehrine çün anlar geldiler

Anlarun her biri oglan buldılar


Bir Halîme adlu hatun var idi

Hûb-likâ vü hem fasîha yâr idi


Ol Halîme dir ben oglan bulmadum

Şöyle gamgîn n’oldugumı bilmedüm (Fidan 2018: 133-134)

Kaynakça


Çelebioğlu, Amil (1999). Türk Edebiyatında Mesnevi (15. yy.’a kadar). İstanbul: Kitabevi Yay.

Fidan, Mustafa (2018). Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi 7890/4 Numaralı Mecmuanın Transkripsiyonlu Metni ve İncelemesi (75b-145b). Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Fidan, Mustafa. "DESTÂN-I YETÎM RESÛL (?)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/destan-i-yetim-resul-tees-1329. [Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
2 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Görüntüle
3 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
Görüntüle
4 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
5 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
Görüntüle
6 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
7 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
8 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
9 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
10 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle