Yâr Ali Çelebi'nin Sadreddîn-i Konevî’nin kullandığı cümlelerin, terimlerin çeviri ve şerhine dair eseri. Türkçe yazılan bu eser üç bâb’a ayrılmıştır. İlk bâbda nefis, kalb ve ruhun hakikati beyan edilmiş, ikinci bâbda zikrin hakikati ve mertebeleri izah edilmiş, üçüncü bâbda mükâşefe, müşâhede ve tecelliyâtın hakikati anlatılmıştır.

Müellif bu eseri Konevî’nin sözlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak için kaleme alma gereği duymuştur. Eserde tasavvufî ıstılahlar Konevî’nin açıklamaları çerçevesinde ele alınmıştır. Bahsedilen ıstılahlardan bazıları şunlardır: Vakt, makâm, hâl, kabz-bast, heybet-üns, tevâcüd-vecd-vücûd, fenâ-bekâ, gayb-huzûr, sahv-sekr, zevk-şürb, mahv-isbât, tecellî, mücâhede-mükâşefe-müşâhede, levâyih-levâmi‘, telvîn-temkîn, kurb-bu‘d, şerîat-tarîkat-hakîkat, havâtır, varidât, nefs, rûh, sır, ilme’l-yakîn, ayne’l-yakîn, hakka’l-yakîn.

Konevî’nin düşüncesi çerçevesinde oluşturulan bu tasavvufî eserde müellif, Feridüddîn Attâr, Evhadüddîn-i Kirmânî, Mevlânâ ve Fahreddîn-i Irâkî gibi meşhur mutasavvıfların beyitlerine yer vermiş, bunları tahkik etmiş ve Sadreddin-i Konevî’nin kelimeleri ve kendi görüşleriyle açıklamıştır. Eserde âyet ve hadislerden, mutasavvıfların sözlerinden istifade edilmiştir. Sade ve akıcı bir dil ile yazılan eserin 990/1582 tarihli bir nüshası Kastamonu Yazma Eserler Kütüphanesi’nde (nr. 1694) bulunmaktadır.

Şairin biyografisi için bk. “Yâr Ali Çelebi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yar-ali-celebi