CAMİÜ'L-iBER, KISM-I EVVEL: HİKEMİYYÂT-I MENSURE (FAİK REŞAD)
özlü sözler
Faik Reşad (26 Eylül 1851/13 Haziran 1914 )

ISBN: 978-9944-237-87-1


Özlü sözler antolojisi. Kapakta, “Birçok kütüb-i ahlakiyye ve edebiyyeden gerek aynen gerek bi’t-tercüme ve iltikat olunmuş akvâl-ı hikemiyeyi hâvidir” açıklaması bulunmaktadır. İhya Efendi Hafîdi Reşad imzasıyla ikinci sayfada yer alan açıklamada ise; bu tür eserlerin sade ve muhtasar yazıldığı söylenir, Türkçe ve başka lisanlarda kaleme alınmış muhtelif kaynaklardan faydalanıldığı anlatılır. Kitapta beş bine yakın söz bulunduğu, alfabetik sıra gözetildiği belirtilir, eserin manzum, mensur olmak üzere iki kısma ayırıldığı ifade edilir. "Kısım" kelimesi "kitap" karşılığı olarak kullanılmış olmalıdır. 

Eser Arap alfabesinin z (ز) harfine kadar gelmiştir. Manzum metinlerden teşekkül edeceği vaat edilen kitabın “ikinci kısmı” neşredilmemiştir. Yerli, yabancı birçok kaynaklardan faydalanılacağı söylemekle birlikte kaynak göstermemiştir. Kitapta, çok kısa açıklamaların yapıldığı dipnotlar bulunmaktadır. Bunlardan ikisinde yazarın yorumu vardır. Yorumların birisinin üslubu alaycı diğerininki eleştireldir. “Erbab-ı kemâle herkes düşman iken revâ mıdır ki bunlar da birbirlerine düşman olsunlar” cümlesinin Faik Reşad tarafından beyit olarak ifade edilmiş manzum şekli dipnotta verilmiştir. Bir diğer dipnotta “Benim fikrimce insanlara doğru yolu göstermek kâfi olmayıp onlara fikir ve cesaret dahi vermelidir.” sözünün Büyük Frederick’e ait olduğu açıklanmıştır. Montaigne’in isminin geçtiği cümleye dipnot düşülmüş, yazar “Bir Fransız hakimi” olarak tanıtılmıştır. Diğer dipnotlar kelime imlalarına dairdir.

Derleyenin biyografisi için bk. "Faik Reşad". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/faik-resad  


Eserden Örnekler


Dişşiz olup da otuz iki tane büyük elmasa malik olan bir adam elmaslarının her birini bir dişiyle değişmez mi?*

*(Latife) Ben olsam değişmem. Eğer dişe o kadar ihtiyacım varsa elmaslarımdan başka bir şeyim bulunmasa bir tanesini satınca otuz iki değil yüz otuz iki diş yaptırırım da hem diş sahibi hem elmaslarıma malik olurum! (Reşad 1308/1892-93: 104).

Kaynakça


Reşad (1308/1892-93). Camiü'l-İber, Kısm-ı Evvel: Hikemiyyât-ı Mensure. Dersaadet: Kasbar Matbaası.

Yüksel, Süheyla (2017). Edebiyat Tarihçisi ve Eğitimci Bir Osmanlı Aydını Faik Reşat. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.

Atıf Bilgileri


Yüksel, Süheyla. "CAMİÜ'L-iBER, KISM-I EVVEL: HİKEMİYYÂT-I MENSURE (FAİK REŞAD)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/camiu-l-iber-kism-i-evvel-hikemiyyat-i-mensure-faik-resad. [Erişim Tarihi: 23 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 GÜLDESTE: MECMÛA-İ ÂSÂR-I REŞÂD (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
2 HİKÂYE-İ ARİSTONOUS (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
3 ÜMİT YAHUT BİR KATİLİN AKİBETİ (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
4 NETÎCE-İ SEFÂLET (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
5 GENCİNE-İ LETÂİF (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
6 ESLÂF (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
7 TERÂCİM-İ AHVÂL (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
8 YENİ LETÂİF-İ İNŞA YAHUD MUHARRERÂT-I NADİRE (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
9 MUHARRERÂT-I NÂDİRE YAHUD HAZİNE-İ MÜNTEHABÂT (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
10 AMELÎ VE NAZARÎ TA‘LÎM-İ KİTÂBET YÂHUD MÜKEMMEL İNŞÂ (FAİK REŞAD) Faik Reşad Dr. Öğr. Üyesi Samet ÇAKMAKER
Görüntüle
11 SERGÜZEŞT-İ HULÛSÎ (FAİK REŞAD) Faik Reşad Öğr. Gör. Sefa Toprak
Görüntüle
12 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
13 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
14 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
15 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
16 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
17 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
18 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
19 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
20 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
21 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle