- Yazar Biyografisi (TEİS)
Hayrî - Madde Yazarı: Öğr. Gör. MEHMET ALTINOVA
- Eser Yazılış Tarihi:1182/1769
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Siyer
- Yayın Tarihi:18/07/2022
BEDR-İ MÜNÎR
Bedir Savaşı'na dair siyerHayrî (d.? - ö.?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
18. yüzyıl şairlerinden Hayrî’nin (d.? - ö. ?) yazdığı ve Bedir Savaşı’nı konu edinen manzum siyer. Bilinen tek nüshası Balıkesir İl Halk Kütüphanesi, 10 Hk 273 numarada kayıtlıdır (Topal ve Türkoğlu 2015: 59). Mesnevi nazım biçimiyle kaleme alınan ve 2629 beyitten oluşan eser aruzun "feilâtün feilâtün feilün" kalıbı ile yazılmış fakat eserin sonunda bulunan ve okuyucular ile müstensihler için yazılan altı beyitlik dua bölümünde diğer kısımlardan farklı olarak "fâilâtün fâilâtün fâilün" kalıbı tercih edilmiştir (Topal ve Türkoğlu 2015: 57). Dua bölümünde Sultan III. Mustafa’ya sunulduğu anlaşılan eserin ebced ile düşürülen bir tarih ile 1182/1769 tarihinde tamamlandığı bildirilmiştir.
Hayrî, eserin yazılış sebebini 34 beyit ile anlatmıştır. Bu beyitlerde şair, bir eser yazmayı düşündüğünü ve bunun için hikâye aramaya başladığını ifade eder. Şaire göre bu hikâye insanın ruhunu aydınlatacak, uzun yıllar kalıcı olacak ve okuyanları mutlu edecek bir hikâye olmalıdır. Bu düşüncelerle selefin yazdığı aşk ve kahramanlık hikâyelerini dikkatle araştırır. Bu arada şairin akıl gücü, ona Hz. Peygamber’in kıssasını yazmasını salık verir (Topal ve Türkoğlu 2015: 57-58).
Müellif, eserini yazarken pek çok kaynaktan istifade etmiştir. Halebî’nin Mülteka’l-Ebhur, İbni İshak’ın Kitâbü’l-Megâzî, Veysî’nin Dürretü’t-Tâc, Muîn el-Miskîn’in Meâricü’n-Nübüvve, Zemahşerî’nin Keşşâf, Ebu’l-Kâsım Süheylî’nin Ravzü’l-Ünüf, Mecdüddib İbnü’l-Esîr’in en-Nihâye fî Garîbi’l-Hadîs ve’l-Eser adlı eserler müellifin kullandığı kaynaklar arasındadır (Topal ve Türkoğlu 2015: 41-54).
Eser, Ahmet Topal ve Serkan Türkoğlu tarafından inceleme, metin ve nesre çevirisiyle yayımlanmıştır (2015).
Eserden Örnekler
Hamd ü minnet Melik-i bî-çûna
Hâlık-ı kân u yekûn-ı kevne
Hamd ana subh u mesâda ahrâ
Aded-i ecr-i guzât u şühedâ
Hamd ana rûz u şeb ü her evkât
Aded-i her dem ü enfâs-ı guzât
K’itdi meb’ûs-ı nebiyy-i Arabî
Rüsülün server-i âlî-nesebi
Ya’nî Mahmûd u Muhammed Ahmed
Rahmet-i âlemiyân geldi ebed
Efdal-ı ümmet idüp ümmetini
Ekrem-i millet idüp milletini
Bunları itdi cihânda me’mûr
Tâ ki zımnında vire nice ücûr
Dîn düşmenlerini kam’ ideler
Dîde-i müşriki pür-dem’ ideler
Alınan hisse ganîmetden mâl
Oldı bu ümmete ol rızk-ı helâl
Bu kerem olmadı hîç eslâfa
Bu atâ olmadı ol esnâfa (Topal ve Türkoğlu 2015: 73-74).
Kaynakça
Topal, Ahmet ve S. Türkoğlu (2015). Bedr-i Münîr. İstanbul: Gece Kitaplığı.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
2 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
3 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
4 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
5 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
7 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
8 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
9 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |