- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi - Madde Yazarı: Dr. Mutlu Melis Özgeriş
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Arapça
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Şerh
- Yayın Tarihi:02/10/2021
ARÛZ-I ENDELÜSÎ ŞERHİ (YEMLİHÂ-ZÂDE MUSTAFÂ)
aruz konulu şerhMustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi (d.?/? - ö.1294/1877)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Endelüsî'nin eseri; hem kendi döneminde hem de sonraki dönemlerde çok meşhur bir eser olmuştur. Kısa, pratik ve sadece aruzu öğretmeye yönelik oluşuyla; gerek klasik dönem ilim adamları arasında gerekse Osmanlı döneminde medreselerde okunmuş ve okutulmuştur. Eser üzerinde de birçok şerh, haşiye vb. çalışmalar yapılmıştır (Bakırcı ve Çöğenli 2005: 268). Âlim bir zat olan Yemlihâ-zâde Mustafâ da geleneğe uyarak bu eseri şerh etmiş ve örneklerle aruza dair hususları aktarmıştır.
Eser; Milli Kütüphane Yazmalar bölümünde, Eskişehir İl Halk Kütüphanesi koleksiyonunda 26 Hk 845/1 numarada bulunmaktadır. Yazmanın 1b-37a varakları arasında yer alan metin, Keşfu’l-Gumuz fî İzâhî Muglakâti’l-Arûz adıyla kayıtlıdır. Nestalik hatla ve Arapça yazılmış mensur bir metindir. Aruz ilmine dair bu şerhle ilgili ilk bilgiyi Bursalı Mehmed Tahir verir. O, Osmanlı Müellifleri’nde Yemlihâ-zâde Mustafa’nın eserleri arasında bu şerhini de saymaktadır (Bursalı Mehmed Tahir 1972: 469).
Müellifin biyografisi için bk. "Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mustafa-yemlihazade-mustafa-kamil
Eserden Örnekler
…ʿane’t-tavîl ve’l-medîd fece’e vasıta faʿilün evve’l-kesre eczâ’e ev şuhrete asle müstefʿilün fâʿilün müstefʿilün fâʿilün fi kullu mısrâʿ merreteyni hinv fi’l-asl müsemmenü’l-eczâ ü lehu sülüs eʿârîd ü sitte ahreb fe ʿarûda el-evvelî mecnûne velehe darabân ahaduhumâ mecnun ke ʿarûda ü beyte’l-basit recâ’ike bi’l-eyyâm mübtehice ü agneme mine’l-ins kable’ş-şeyb mâ senehâ taktîʿü’l-basit (Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/1, 18a).
Kaynakça
Bakırcı, Selami ve Çöğenli, M. Sadi (2005). “El-Endelüsî ve Aruzla İlgili Eseri”. EKEV Akademi 9 (25): 265-284.
Bursalı Mehmed Tahir (1972). Osmanlı Müellifleri I (hzl. A. Fikri Yavuz ve İsmail Özen). İstanbul: Meral Yay.
Kanar, Mehmet (2012). Arapça-Türkçe Sözlük. İstanbul: Say Yay.
Yemlihâ-zâde Mustafâ Kâmil Efendi. Keşfu’l-Gumuz fî İzâhî Muglakâti’l-Arûz. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu. 26 Hk 845/1.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | DÎVÂN (MUSTAFA KÂMİL) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 2 | EL-HİKMETÜ'L-BÂLİGA VE ŞERHUHÂ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 3 | EL-MAKÂLÂTÜ'L-HİSYÂN ALÂ KASÎDETİ'L-HASÂN MA'A TAHMÎS (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 4 | ELFİYYE VE ŞERHİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 5 | HÂŞİYE ALÂ KARATEPELİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 6 | HÜSEYNİYYE MANZÛMESİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 7 | KASÎDE-İ ADEM VE ŞERHİ (KÂMİL) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 8 | KASÎDE-İ HÂİYYE ŞERHİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 9 | KASÎDE-İ MADRİYYE'NİN ŞERH VE TAHMÎSİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 10 | MANZÛME-İ RÂ'İYYE (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 11 | NAZMU'L-FÜNÛN (MUSTAFÂ KÂMİL) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 12 | ŞERHÜN ALÂ KASÎDE-İ NÛNİYYE Lİ’L-FAZIL HASAN FEHMİ EFENDİ (MUSTAFÂ) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 13 | MECMÛ’A (MUSTAFÂ KÂMİL) | Mustafâ, Yemlihâ-zâde Mustafa Kâmil Efendi | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
| 14 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
| 15 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
| 16 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
| 17 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
| 18 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
| 19 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
| 20 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
| 21 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 22 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
| 23 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |