- Yazar Biyografisi (TEİS)
Avanzade Mehmet Süleyman - Madde Yazarı: Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK
- Eser Yazılış Tarihi:1313/1897
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Hikâye (Öykü)
- Yayın Tarihi:02/12/2021
ÂLÎ CENAB BİR KIZ (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN)
çeviriAvanzade Mehmet Süleyman (d. 1871-ö. 1922)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Avanzâde Mehmet Süleyman'ın Alphonse Karr'dan tercüme ettiği hikâye. Eser, "Küçük Hikâyeler" serisinin birinci kitabıdır. Kapakta Avanzâde Mehmet Süleyman yazar olarak gösterilmiştir, bu durum kitabın telif ya da adapte olabileceği şüphesi uyandırmaktadır. Aşk ve sadakat temasının işlendiği eserde, birisini sevmenin onun mutluluğu için çalışmayı gerektirdiği ve bunun büyük bir âlicenaplık olduğu ifade edilir. Hikâyede anne ve babasını küçük yaşta kaybeden Elizabeth, babasının ölmeden kendisini emanet ettiği noterin yanında büyür. Kardeş gibi büyüdüğü noterin kızı Marry ile aynı kişiye (George) âşık olur; ancak George, Marry ile evlenmek ister. Elizabeth, Gorge'un mutluluğunu kendi aşkından daha önemli görür ve George'un Marry ile evlenmesini sağlar. George'a olan aşkını onun saadetini uzaktan seyrederek ve onun çocuklarına bakarak gizliden gizliye yaşar. Bir süre sonra George ve Marry ölür. Elizabeth, George'un çocuklarına bir anne gibi bakar, onları büyütüp iyi bir çeyiz ile onları evlendirir, eserin sonunda Elizabeth'in de hastalanıp öldüğü görülür. Eserde halk hikâyesi geleneğindeki gibi tüm kahramanların eserin sonunda ölmesi söz konusudur. Olayın ön plana çıkarıldığı hikâyede teknik bakımdan kusurlar göze çarpar.
Eser 1315'te Kasbar Matbaasında basılmıştır.
Yazarın biyografisi için bkz. "Avanzade Mehmet Süleyman". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-suleyman-avanzade
Eserden Örnekler
"Kulûb-ı nisvân bazen pek dakîk, pek nâzik ve pek hassastır. Bazen ne rakîk, ne nâzik, ne de hassastır. İşte size hayât-ı mütezâddeye mâlik bir mahlûk… Bir tıfl-ı nevzadın girye ve nâlesiyle müteessir olur, tebessümüyle mütebessim olur. Bazen sadâ-yı musikî nisvânı pek mütehassis eder. Bir kuşun terennümü, onları bazen derin düşüncelere sevk eder. Bir söz, bir rica, bir nazardan pek çabuk müteessir görünürler. Vâ esefâ ki bazen de bunların hiçbiri, evet hiç biri kârger-i te'sîr olamaz; bir kadının kalbini müteessir ve mütehassis kılmaktan pek bâid kalır. Bir kadın kuvvetli bir müdâfi'dir. Bir kadın pek zayıf ve pek mukâvemetsizdir. Bu sözleri sencîde-i mîzân tedkîk etmeli, bir kadına karşı hareket etmelidir. Bir kadının kalbi metîn ve rasîn bir kaledir. Ekseriyâ mâhir bir kumandan buna karşı bir iş göremez. Muktedir bir muharrir, bunları tasvîrde kalemini idareden âciz kalır. Mâhir bir ressam fırçasını düşürür, renklerin imtizâcını unutur. Elindeki boya tabağını düşürür, kırar. Bir şâir, vezni kafiyeyi şaşırır, bir şey söylemekten âciz kalır. Bunların kâffesinin husûlune bir nazar-ı kifâyet eyler. Kulûb-ı nisvân, hiçbir zaman hallolunamaz bir mesele-i mühimmedir." (Avanzâde Mehmet Süleyman 1315/1899: 3-4).
Kaynakça
Erdoğan Çeltik, Seher (2017). Avanzâde Mehmet Süleyman – Kültür ve Edebî Hayatımıza Katkıları. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Erdoğan Çeltik, Seher (2018). Avanzâde Mehmet Süleyman – Kültür ve Edebî Hayatımıza Katkıları. Mauritius: Lambert Academic Publishing.
Avanzâde Mehmet Süleyman (1315/1899). Âlicenap Bir Kız. İstanbul: Kasbar Matbaası.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ŞEYTANKAYA CİNAYETİ (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
2 | İKİ KIZIN SEVDALISI (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
3 | KANLI İNTİKAM (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
4 | JAPONYA - EDEBÎ FIKRA (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
5 | TASVİR (AVANZÂDE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
6 | ÜÇ GÜZELLER (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
7 | DENİZ KIZI FROE ADALARINDA (AVANZÂDE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
8 | TEYZENİN KURNAZLIĞI (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
9 | MÜKEMMEL HAZİNE-İ LETÂİF (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
10 | ŞEYTAN MAĞARALARI (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
11 | BİNBİR ÇEŞİT (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
12 | BAYRAM GECESİ (AVANZÂDE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
13 | LETAİF CÜZDANI (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
14 | MÜTÂLAA SALONU (AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | Avanzade Mehmet Süleyman | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
15 | 113 NUMARALI HANE 1. CİLT (İSKENDER EFENDİ - AVANZADE MEHMET SÜLEYMAN) | İskender Efendi | Dr. Seher ERDOĞAN ÇELTİK |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |