Safevi tarikatı mensuplarından Sultan Mahmud Geylânî tarafından kaleme alınan dinî-tasavvufi nitelikteki eser. Eserin yazarının, Şeyh Zâhid Geylânî olarak tanınan Tâcüddîn İbrahim Zâhid-i Geylânî’nin oğlunun torunu olduğu bilinmektedir. Hayatıyla ilgili fazlaca bilgi bulunmamakla birlikte İbn-i Bezzâz’ın çağdaşı olduğu düşünüldüğünde H. 8. yüzyıl sonuyla 9. yüzyıl başlarında (M. 14-15. yüzyıl) yaşadığı sonucuna ulaşılabilir. Sultan Mahmud Geylânî, Şeyh Safiyeddîn Erdebilî tarafından kurulan Safevî tarikatına mensuptur (Khalıly 2009: 2-9). ‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a’da da bu tarikat mensuplarını etkileyen Şeyh Zâhid Geylânî, Şeyh Safiyeddin Erdebilî, Şeyh Cemâleddin, Şeyh Sadreddin, Hace Sultan Ali, Şeyh Burhaneddin ile müellifin yani Sultan Mahmud Geylânî’nin dinî, tasavvufi ve felsefi konulardaki birtakım görüş ve inanışlarının tarikat mensuplarına iletilmesi amaçlanır. Eserin bilinen ve günümüze ulaşan tek nüshası 46 yapraktan (91 sayfa) ibarettir. Nüsha, Meşhed’de bulunan Âstân-i Kuds Kütüphanesi’nde, Hikmet Kitaplar sırasında 204. numarada kayıtlıdır. Eserin üzerinde bulunan kayıt ve mühürlerden, Nadir Şah Afşar tarafından İmam Rıza türbesine armağan edildiği anlaşılır (Khalıly 2009: 2; Musalı 2019: 26; Özdemir 2021: 244).

Şehzade Melik Tayfur’un özel ricası üzerine yazılan (Khalıly 2009: 99) eser, yazarın Allah’a hamdüsenada bulunduğu giriş kısmıyla başlar. Ardından yazar eseri yazma amacını açıklar. Buna göre Sultan Mahmud Geylânî, eserini kendisinin ve mensubu olduğu tarikatın fikirlerini, inanç özelliklerini dile getirmek maksadıyla kaleme almıştır. Sebeb-i telif kısmının ardından eser, aklın keşfinin ve mertebelerinin ele alındığı Fasl, Kavl der-Beyân-ı Mühimmî ez Ma’rifet-i Allah Ta’âlâ, metnin esas kısmını oluşturan ve dinî-felsefî sorunların soru cevap şeklinde işlendiği Fasl ve peygamberlik ile imamlığın çeşitli delillerle kanıtlanmasını amaçlayan Fasl bölümleriyle devam eder (Khalıly 2009: 98-154). Esere göre Safevi tarikatının temelleri Hz. Ali’nin fikirlerine ve inanç esaslarına dayanır. Tarikat ve şeriat hükümlerinin işlendiği eserde Hz. Ali ve On İki İmam yüceltilerek onlara olan bağlılık dile getirilir. Eser bu yönüyle ideolojik bir propaganda aracı olmaktan ziyade (Musalı 2019: 122) din, felsefe ve tasavvuf eksenli bir çalışma olarak değerlendirilmelidir.

‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a, Arap harfleriyle ve mensur olarak kaleme alınmıştır. Eserin büyük bir bölümünde soru-cevap tekniği kullanılmıştır. Güney Azerbaycan sahasında verilen en eski Türkçe eser örneklerinden olan ‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a’da ağırlıklı olarak Erdebil ve Tebriz ağzı özellikleri hâkimdir. Ancak Çağatay Türkçesi’nin izlerine de rastlanır (Khalıly 2009: 6).

‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a hakkında Türkiye sahasında yapılan çalışmalar sınırlıdır. Eserle ilgili Reza Khalıly tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinde konuyla ilgili genel bilgiler verildikten sonra eserin dil özelliklerine değinilir. Eserin çeviri yazı metni de tezde yer alır (Khalıly 2009). Namıq Musalı, Şeyh Zâhid ve Menâkıbı adlı çalışmasında Şeyh Zâhid Geylânî’nin hayatı, faaliyetleri ve ‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a konusunda ayrıntılı bir değerlendirme sunar (Musalı 2019). Ali Rıza Özdemir ise Şeyh Safiyüddin-i Erdebilî’nin Etnik Kökeni ve İnancı Hakkında Bazı Değerlendirmeler başlıklı makalesinde konuyu ‘Akâ’id-i Evliyâ’-i Seb’a çerçevesinde incelerken, eserle ilgili değerlendirmelerde de bulunur (Özdemir 2021).