Şeyyâd Hamza'nın mahşer-nâme türündeki dinî-didaktik konulu basit planlı mesnevisi. Telif tarihi belli olmayan eser ilk olarak Âmil Çelebioğlu tarafından tanıtılmıştır (1999: 39). Bir nüshasında Şeyyâd Îsâ'nın adının geçmesi dolayısıyla bir süre ona ait olarak gösterilmiş (Çelebioğlu 1999: 39; Dilçin 1978), ancak daha sonra metni Şeyyâd Hamza'nın yazdığı görüşü hâkim olmuştur. Ahvâl-i Kıyâmet'in Türk Dil Kurumu Kütüphanesi, A-142 numarada bulunan nüshası Dehri Dilçin tarafından istinsah edilmiştir. Diğer nüshası da aynı kütüphanede A-346 numarada yer almaktadır. Bunların dışında Milli Kütüphane, Yz A3772 numarada bir nüsha bulunmaktadır. Ayrıca Hikmet İlaydın'ın şahsi kütüphanesinde de bir nüshanın olduğu kaydedilmiştir.

Üzerine yapılan yüksek lisans çalışmasına göre 289 beyitten oluşan eser, aruzun "fâ'ilâtün fâ'ilâtün fâ'ilün" kalıbıyla yazılmıştır (Durmaz 1994). Cem Dilçin neşrinde (1978) metin 344 beyittir. Esra Durmaz'a göre buradaki bazı beyitler esere daha sonra eklenmiştir (1994: 16). Mesnevinin birçok yerinde aruz hataları göze çarpmaktadır. Bununla birlikte dil oldukça sade ve akıcı olup, eser samimi bir havayla yazılmıştır. Metin Eski Türkiye Türkçesi özellikleri taşımaktadır.

Ahvâl-i Kıyâmet besmele ile başlamakta, onu tevhid bölümü takip etmektedir. Şair; ilk 6 beyitte Allah'ın yüceliğinden, benzersiz oluşundan, padişahlığından, Kâdir ve Kadîm isimlerinden bahsetmekte, O'nun bir çırpıda "kün" emriyle dünyayı yarattığından yine bir çırpıda yıkacağından söz etmekte ve dünyanın faniliğini vurguladıktan sonra mahşerin destanını anlatacağını söyleyerek ana konuya girmektedir. Kıyametin kopacağını peygamberin hadislerinin de haber verdiğini belirterek Vâkı'a suresinden bir ayet iktibasıyla kıyametin kopacağı konusuna delil getirmektedir. İbn Abbâs'ı da tanık olarak göstererek kıyamet ahvâlini anlatmaya başlamaktadır. Belirttiğine göre İsrâfil'in sûru üflemesiyle kıyamet kopacaktır. Sûr ilk kez üflendiğinde bunu işiten dünya halkının aklı başından gidecek, bir süre sonra her şeyin yerinde olduğunu gören insanlar yine gaflete düşeceklerdir. Bu hadiseden yedi yıl sonra sûr ikinci kez üflenecek, bu sefer yaratılmış olan her şey parçalanacak, herkes ölecek, bu ses kırk gün boyunca duyulacak ve bütün yeryüzü katmanlarına ulaşacaktır. Daha sonra gökyüzüne de ulaşan ses dolayısıyla bu kez gökte bulunan bütün varlıklar ölecek, geriye sadece dört büyük melek kalacaktır. En sonunda Allah Azrâil'in de canını alacak, İsrâfil sûru üçüncü kez çaldığındaysa Azrâil, Mikâil ve Cebrâil dirilecektir. Ellerinde bayrakla yeryüzüne inip Hz. Muhammed'i aramaya başlayacaklar, onu nurlar içinde bulup Allah'ın selamını iletecek ve ümmetine şefaat etmesi için yalvaracaklardır. Peygamber Hz. Ebûbekir, Hz. Ömer, Hz. Osmân ve Hz. Alî'yi çağıracaktır. Bu arada güneş yere yaklaşacak, gök tutuşup yanacaktır. Peygamberin ümmeti 72 saf hâlinde duracak, Hz. Muhammed önlerinde olacak, arkasında ise diğer peygamberler bulunacaktır. Müslümanlar 10 bölük olacaklardır. Bunlardan ilk 9'u yani zekat vermeyenler, yalan konuşanlar, yalan tanıklık yapanlar, hak işi bâtıl kılanlar, zina edenler, komşusuna kötü davrananlar, çalgı çalıp gece gündüz eğlenenler, yetim malını yiyenler, beş vakit namazını kılmayıp yoksullara eziyet edenler cehenneme gidecekler, onuncu bölük yani iman sahipleri ise cennet ile ödüllendirilecektir. Hz. Muhammed cezalandırılanlar için yardım isteyecek, Allah onun isteğini kabul edecektir. Hz. Ali'nin Kevser havuzundan sunduğu şarabı ilk kez Sultân Veled içecektir. Şeyyâd Hamza, sondaki 4 beyitte kendisinin de cenneti istediğini söylemekte, metnini yazıp okuyanlar için Allah'tan rahmet dileyerek eserini bitirmektedir.

Ahvâl-i Kıyâmet'in Türk Dil Kurumu nüshaları Cem Dilçin tarafından bir makaleyle neşredilmiş (1978), Milli Kütüphane nüshası üzerine de bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Durmaz 1994).

Şairin biyografisi için bkz. "Şeyyâd Hamza". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/seyyad-hamza